Spanning juni 2012 :: Keihard bezuinigen maakt het erger

Spanning, juni 2012 Keihard bezuinigen maakt het erger

Moeten we keihard bezuinigen om uit de crisis te komen? Alle partijen en commentatoren zijn het erover eens; zelfs mensen die de gevolgen voelen praten het na: natuurlijk moeten we bezuinigen. Alle partijen? Nee, de SP durft een ander geluid te laten horen. Al vanaf het begin. En al vanaf het begin worden we onverstandig genoemd, onverantwoordelijk; de SP zou de rekening bij onze kinderen leggen. Laten we nu eens naar de volgende uitspraken kijken.

Tekst: Diederik Olders

Een citaat:

‘Het antwoord (van politici) – al zien ze steeds weer dat bezuinigingen ertoe leiden dat de economie instort – het antwoord is telkens weer: meer bezuinigingen. Dat doet me denken aan Middeleeuwse geneeskunde; het lijkt op aderlaten, waarbij men bloed uit het lichaam haalde vanuit de theorie dat er kwade lichaamssappen waren. En regelmatig werd de patiënt daarna nog zieker. Het antwoord was dan: nog meer aderlaten, tot de patiënt bijna stierf. Wat nu in Europa gebeurt is een gezamenlijk zelfmoordpact.’

Nog een citaat:

‘Door een verkeerde diagnose van de situatie, namelijk dat het niet een probleem is van de markt, maar van de overheid, heeft de nadruk gelegen op het opleggen van strenge bezuinigingen. Economische groei heeft stimulering nodig in plaats van krimp veroorzakende bezuinigingsmaatregelen. Ik denk dat de bezuinigingen die banken eisten verkeerd getimed waren. De economieën zitten vast in een vicieuze cirkel doordat het bezuinigingsbeleid de vooruitzichten op groei kapot maakt; en als gevolg van de mindere economische groei zijn landen minder in staat hun schulden te betalen. Daarin zit dus niet de oplossing.’

En een derde:

‘Het is ineens gemakkelijk te zien hoe de euro – het grootse, gebrekkige experiment van monetaire unie zonder politieke unie – uit elkaar begint te vallen. (...) Het antwoord van Europa was bezuinigen; drastisch snijden om de financiële markten gerust te stellen. Maar zoals elke verstandige econoom je had kunnen vertellen (en echt, dat hebben we gedaan) verergerden de bezuinigingen de depressie in de kwetsbare Europese economieën alleen maar. Dat ondermijnde het vertrouwen van investeerders nog verder en zorgde voor politieke instabiliteit. (...) Griekenland krijgt nu alle aandacht. Kiezers zijn boos over het beleid dat 22 procent werkloosheid veroorzaakte – meer dan 50 procent onder jongeren – en zij richten hun woede op de partijen die dat beleid uitvoerden. (...) Zelfs als de peilingen het mis hebben en de huidige coalitie er alsnog een meerderheid uitsleept bij de volgende verkiezingsronde, dan nog is het spel eigenlijk al over. Griekenland zal niet, kán niet doen wat Duitsland en de Europese Centrale Bank van ze eisen.’

Wie zijn hier aan het woord? Jan Marijnissen, Emile Roemer en Ewout Irrgang? Van die partij waar de economie niet in goede handen is? Het zou zo maar kunnen. Maar – let op als u regelmatig op een verjaardagspartijtje weer eens met deze vooroordelen geconfronteerd wordt – de mensen die aan het woord zijn in deze citaten zijn niemand minder dan respectievelijk Joseph Stiglitz, Amartya Sen en Paul Krugman. Professoren Economie op de topuniversiteiten van Columbia, Harvard en Princeton. Het zijn alledrie winnaars van de Nobelprijs voor Economie (De prijs van de Zweedse Rijksbank voor economie ter nagedachtenis aan Alfred Nobel), in de jaren 2001, 1998 en 2008. Oftewel, hoort u het ook eens van anderen – en niet de minsten.

Voor wie er goed in wil duiken: Paul Krugman heeft net een boek klaar met als titel End this depression now! Hierin legt hij uit dat de oplossingen voor de Europese problemen relatief simpel zijn. Over waarom politici en zogenoemde experts er dan niet naar handelen, zegt hij in The Guardian: ‘Veel van wat deze mensen zeggen klinkt wijs en verstandig. Maar het is allemaal verkeerdom; het is allemaal fout. Toch blijft de kracht van hun orthodoxie – zelfs terwijl die aan het mislukken is – indrukwekkend.’ Het boek van Krugman is nog niet in het Nederlands vertaald.

De citaten komen uit interviews en opinies, die hieronder zijn terug te vinden:

Interview met Stiglitz in The Telegraph,

7 januari 2012

sp.nl/9z5u7

Interview met Sen in The Asahi Shimbun, 30 decembr 2011

sp.nl/9z5ud

Opinie Krugman in The New York Times,

17 mei 20120

sp.nl/9z5ua

Interview met Krugman over zijn boek

‘End this depression now!’ in The Guardian,

3 juni 2012