Rutte, we zijn je afvoerputje niet!
Tijdens het RTL verkiezingsdebat stelde Lilian Marijnissen Mark Rutte de vraag waar zijn gewenste kerncentrale mag komen. Zonder blikken of blozen zei hij ‘in Groningen’. Voor hem de normaalste zaak van de wereld. Voor veel Groningers die meekeken was het een klap in het gezicht. De ellende die door Den Haag werd aangericht met de gaswinning is nog lang niet opgelost. Zelfs op de dag van het debat was er nog een aardbeving. De achteloosheid waarmee Rutte Groningen aanwees als locatie voor een kerncentrale moet iedereen te denken geven. Dit is hét moment om ons niet alleen te verzetten tegen de komst van een kerncentrale maar te eisen dat we niet langer als afvoerputje van Den Haag worden gebruikt.
Van wingewest naar kern-kolonie?
Vooral coalitiepartijen houden zich angstvallig stil deze verkiezingscampagne over de ramp die in Groningen is veroorzaakt. Vele tienduizenden Groningers wachten nog steeds in hun kapotte huis. Duizenden zijn er ziek van. Er is door den Haag 400 miljard verdiend aan het gas uit onze bodem, maar een rechtvaardige oplossing voor alle gedupeerden kwam er niet.
Elke keer als er wat verdiend kan worden weet Den Haag precies waar Groningen ligt. Elke keer als we iets nodig hebben liggen we lichtjaren reizen vanaf Den Haag. Niet alleen met de ellende door de gaswinning wordt Groningen in de steek gelaten. Onlangs presenteerde het kabinet de nieuwe verdeling van het geld voor gemeenten. Alle gemeenten behalve de stad worden hard gekort. Nog minder geld voor jeugdzorg. Nog minder geld voor ouderenzorg. En die snelle spoorverbindingen waar al jaren over gepraat wordt? Ook daar wordt geen enkele zekerheid over gegeven door de regeringspartijen. Maar nu er gepraat wordt over een kerncentrale weet Rutte Groningen heel snel te vinden. Kerncentrales zijn duur, er is nog geen oplossing voor het afval en er zijn veiligheidsrisico’s. Het is dus sowieso al geen goed idee er één te bouwen. Maar een kerncentrale in een aardbevingsgebied?
Bestuurders, maak een vuist
Als Statenlid in de provincie Groningen viel me op dat er een constante was in debatten over steun en geld dat Groningen nodig had uit Den Haag. Bestuurspartijen drukten initiatieven al snel de kop in ‘we moesten geen calimero zijn’ en ‘niet onze hand ophouden’. Vooral niet teveel eisen, vooral vriendelijk vragen. Rutte speelde daar in het RTL debat handig op in. De regio wilde immers toch zelf graag de energieprovincie zijn? Ze hebben de loper voor hem uitgelegd. En Rutte is nooit te beroerd is daar met zijn modderpoten overheen te stampen.
Nu ik Kamerlid ben zie ik hoe anders steden en regio’s in de Randstad en sommige steden uit Brabant dat doen. Die eisen gewoon miljarden. En ze krijgen het vaak ook. Dat Groningen wordt achtergesteld is absoluut niet de schuld van Groningen. Maar dit is wel het moment om te leren van regio’s die niet om kruimels maar om de koek vragen. We moeten het zelf opeisen.
Eis het op!
Jarenlang zorgde Groningen voor rijkdom voor Nederland. 88 procent van het geld in het Fonds Economische Structuurversterking dat gevuld werd met de aardgasbaten ging naar de Randstad. Slechts één procent kwam in Groningen terecht. En nu? Nu moeten wij het brutale voorstel van Rutte accepteren om hier een kerncentrale te bouwen? Absoluut niet. Het is tijd voor de Groninger bestuurders om de rug te rechten en wat ons toekomt op te eisen. Dat vraagt lef en bravoure. Wij hebben genoeg geleden. Het is tijd voor een kabinet dat kiest voor de regio en voor een regio die niet met zich laat sollen.
Deze opinie verscheen 3 maart 2020 in het Dagblad van het Noorden.
