‘Huur op maat’ leidt tot extra belasting middeninkomens
Sinds 1 oktober experimenteren vier woningcorporaties in de regio’s Amersfoort, Zuidoost-Drenthe en Doetinchem met Huur op Maat. Gevolg: een onwenselijke huurbelasting voor de middeninkomens, stel Paulus Jansen.
‘Huur op maat’ is een vorm van solidariteit tussen hoge en lage inkomens, zeggen de initiatiefnemers. Midden- en hoge inkomens profiteren nu van een korting die ze helemaal niet nodig hebben. Door hen wat meer te laten betalen kan de huur voor de lagere inkomens omlaag, is het idee. In combinatie met de huurtoeslag, waaraan niets verandert, zou dat woningen toegankelijk maken voor lagere inkomens in wijken die nu voor hen nog op slot zitten. Mooi toch?
Nou nee, en wel om drie redenen. Ten eerste wordt het voor de middeninkomens erg onaantrekkelijk om zich te vestigen in de mindere wijken. Waarom zou je immers een forse huur betalen in een achterstandswijk, terwijl je voor dezelfde prijs in een wijk op stand kunt wonen? Een ander mogelijk gevolg is dat de middeninkomens hun heil zoeken in de particuliere huursector en de koopsector. Hiermee wordt het aantal huurders dat de kortingen voor de lagere inkomens moet opbrengen steeds kleiner en het systeem onbetaalbaar.
Maar het belangrijkste bezwaar van het experiment is dat het een huurbelasting introduceert voor de middeninkomens. Een weinig solidaire belasting, omdat de basisschoolleraar in het midden van zijn carrière moet betalen voor de huurkorting van de verpleger met een startsalaris. De fors verdienende directeur van het ziekenhuis, die ook nog eens profiteert van de hypotheekrenteaftrek die mede bijeen is gebracht door de lage- en middeninkomens, blijft buiten schot en is dus de lachende derde.
De lokale CDA-fractie in Amersfoort rekende voor een aantal concrete gevallen uit wat huishoudens met lagere middeninkomens van het experiment gaan merken. Conclusie: ze gaan zonder uitzondering méér – in een aantal gevallen €100 tot €150 per maand- betalen. Dit zijn de tweeverdieners met anderhalve baan en een paar schoolgaande kinderen die samen hard moeten buffelen voor €35.000 per jaar. Zij vallen net buiten de groep die in aanmerking komt voor huur- en zorgtoeslag en andere vangnetregelingen. Zij mogen de rekening betalen voor dit experiment van de corporaties.
Dit experiment is dus de verkeerde weg. Echte solidariteit met de huurders in de lagere inkomensgroepen zou betekenen dat de huurtoeslag, die wordt gefinancierd door iedere Nederlandse belastingbetaler, juist wordt uitgebreid tot de lagere middeninkomens. Het ligt voor de hand om dit te combineren met de hoognodige hervorming van de hypotheekrenteaftrek. De VROM-raad heeft hier in haar advies “Tijd voor Keuzes” al een goede voorzet voor gegeven door het voorstellen van een eigendomsneutrale woontoeslag, waarbij kopers en huurders gelijk worden behandeld.
