Grote bedrijven, wees ook solidair!
De coronacrisis blijft ons land hard raken. Veel mensen en bedrijven zien hun toekomst met steeds meer angst en onzekerheid tegemoet, zelfs nu er licht aan het einde van de tunnel zichtbaar begint te worden. Tegelijkertijd zijn er ook bedrijven geweest die juist hebben geprofiteerd van de coronacrisis. Niemand kan het bijvoorbeeld de supermarkten of de pakketbezorgers kwalijk nemen dat zij hebben geprofiteerd van de toegenomen vraag naar hun producten en diensten, maar nu is het tijd voor solidariteit. Volgende week zal op verantwoordingsdag bekend worden dat de overheid miljarden heeft uitgetrokken voor steunmaatregelen in 2020. Winstgevende bedrijven moeten ook hun eerlijke deel bijdragen aan deze rekening van de coronacrisis.
Het zou naïef zijn om van individuele bedrijven te verwachten dat zij vrijwillig een extra deel van hun winst afstaan aan de belastingdienst. Zo werkt dat niet. De boodschap over belastingmoraal die het hoofd belastingzaken van Shell in 2019 overbracht aan Tweede Kamerleden spreekt boekdelen: De politiek maakt de belastingregels en -wetten. Shell voldoet aan de letter en de geest van de wet en betaalt daarom geen winstbelasting.
Hier ligt dus een taak voor het kabinet bij het opstellen van het volgende belastingplan, of die nou missionair of demissionair is. Het risico bestaat namelijk dat de formatie nog lang kan duren. Maar daardoor mag de focus op de bal niet verslappen, en dat is het op een eerlijke manier leiden van ons land uit deze coronacrisis. En hierbij is een solidariteitsheffing op grote ondernemingen, die gewoon winst zijn blijven maken in de coronacrisis, rechtvaardig. Want waarom zouden die ondernemingen niet een eerlijke bijdrage hoeven te leveren aan de solidariteit die wij in de coronacrisis hebben georganiseerd?
De Horeca, het MKB en ZZP’ers moeten wij als land straks er samen weer bovenop tillen. Vooral zij hebben het zwaar gehad en hun reserves zijn na een jaar vol beperkende maatregelen en lockdowns op. Die pijn wordt niet overal even zwaar gevoeld. Er is geen sprake van een vrije markt, maar een markt die voor bepaalde ondernemingen wordt belemmerd door de overheid, waar andere ondernemingen weer van hebben kunnen profiteren. Het wordt tijd om de pijn eerlijk te delen tussen ondernemingen. Want hoe lang kan je van mensen vragen om hun spaar- en pensioengeld op te souperen? Daarvan is het einde in zicht en dat punt zou helaas wel eens eerder kunnen arriveren dan het einde van de coronacrisis, als er geen solidariteit wordt georganiseerd tussen ondernemingen.
Als het kabinet de belasting die bedrijven betalen over hun winst boven 245 duizend euro tijdelijk zou verhogen naar het niveau van 2001, namelijk naar 35%, dan zou dat jaarlijks ongeveer 8 miljard euro extra opleveren. Met een dergelijke solidariteitsheffing kan de steun aan getroffen mensen en ondernemingen uitgebreid worden, bijvoorbeeld door de partnertoets te schrappen voor ZZP’ers die overheidssteun ontvangen of de steunmaatregelen aan het MKB uit te breiden. Dankzij deze solidariteitsheffing kunnen bovendien bezuinigingen op de publieke sector voorkomen worden, vanwege de hoogopgelopen coronarekening. Zo dragen ook winstgevende ondernemingen hun eerlijke deel van deze coronacrisis en wordt de rekening niet bij de gedupeerden neergelegd. Op deze manier kan het kabinet solidariteit organiseren tussen ondernemingen en komen wij als land eerlijker en sterker uit de coronacrisis.
Wilbert Kieboom, voormalig CEO van een aantal grote bedrijven waaronder Apple Benelux en Atos, en SP-Kamerlid Mahir Alkaya
