Weg met een vaccin voor de winsten, op naar een vaccin voor de mensen
Vaccinatie van zoveel mogelijk mensen is onze uitweg uit de coronacrisis. Veel vaccins liggen nu in mijn eigen woonplaats Oss opgeslagen. Met een slakkengangetje vinden ze hun weg naar ouderen en zorgverleners die deze prik juist heel graag willen hebben.
Waarom het uitgerekend in Nederland zo slecht gaat, ligt ongetwijfeld voor een groot gedeelte aan de ingewikkelde strategie van het kabinet. Die ook nog eens vrijwel elke week wisselt. Daarin gelden voor allerlei groepen ouderen en zorgverleners weer aparte procedures. Waar andere landen in deze noodsituatie snel een efficiënte aanpak hebben gekozen, denkt onze eigenwijze minister het allemaal beter te weten. Dat zorgt voor veel vertraging en frustratie.
Maar er is meer aan de hand. De vaccins die nu op historisch hoge snelheid zijn ontwikkeld bereiken ons land niet snel genoeg. Het is natuurlijk geweldig dat met vereende krachten er relatief snel vaccins zijn. Maar dan moeten we nu ook met vereende krachten zorgen dat ze snel geproduceerd en gebruikt worden.
Al aan het begin van de crisis drong de SP aan op voorwaarden die moesten worden gesteld aan de vele miljoenen aan publiek geld die zijn gemoeid met de ontwikkeling van de vaccins. Als je als samenleving veel geld investeert in de ontwikkeling van vaccins, dan moet daar tegenover staan dat die vaccins zo goedkoop mogelijk en zo massaal mogelijk geproduceerd worden.
Costa Rica heeft vorig jaar het initiatief genomen om bij de Wereldgezondheidsorganisatie een ‘COVID pool’ te creëren waar informatie en data voor onder andere coronavaccins gedeeld wordt. Officieel steunt het kabinet deze pool, maar in de praktijk laat ze de Europese Commissie mede namens Nederland geheime contracten afsluiten met farmaceuten die het patent op hun vaccin het liefst in stand houden.
Een oproep van Zuid Afrika en India om patenten op te heffen kreeg bij het kabinet nul op het rekest. De farmaceuten kunnen zo een kunstmatige schaarste van vaccins in stand houden. Als vooraf was afgedwongen dat informatie over het produceren van vaccins zou worden gedeeld, dan hadden we de wereldwijde productie nu enorm kunnen opschroeven en alle capaciteit in kunnen zetten voor het maken van de vaccins.
De SP dringt al jaren aan op het aanpakken van deze farmabedrijven. Juist in deze crisis moet het echt anders. Allereerst moet de regering, waar mogelijk in samenwerking met andere landen, in kaart brengen welke andere fabrikanten de vaccins zouden kunnen maken. Ook moeten patenten worden vrijgegeven, zodat farmaceuten niet langer het alleenrecht hebben op het produceren van het vaccin. Bovendien moet er een actieve kennisoverdracht plaatsvinden, zodat ook andere producenten de vaccins kunnen maken. Het publieke geld dat is gemoeid met de totstandkoming van de vaccins rechtvaardigt het afdwingen van deze toegankelijkheid. Weg met een vaccin voor de winsten, op naar een vaccin voor de mensen.
