Hoog tijd dat de lonen weer eens gaan stijgen

Werkenden hebben amper iets gemerkt van de economische groei tussen 2007 en 2017, concludeert het CBS. Dat is helaas niet nieuw: Al veertig jaar hebben de meeste mensen amper meer te besteden. SP-leider Lilian Marijnissen wil het tij keren door het minimumloon te verhogen.

In Den Haag jubelen politici nog altijd dat ons land sterk uit de crisis is gekomen. Wie zich blindstaart op de economische groeicijfers heeft inderdaad alle reden tot juichen. Maar wie kijkt waar dat verdiende geld terechtkomt, kan niet anders dan concluderen dat dit gejubel misplaatst is.

De samenleving profiteert namelijk nauwelijks van de groeiende koek. Zo verdubbelde de winst van de 75 grootste beursfondsen de afgelopen vijf jaar tot maar liefst 66 miljard euro. Maar het waren vooral de aandeelhouders die profiteerden: zeventig procent van de winst belandde in hun zakken. Krijgen de aandeelhouders meer, dan verdienen werkenden minder. Ging in de jaren zeventig nog 92 cent van elke verdiende euro naar werkenden, inmiddels is dat nog maar 74 cent. 

Dit is het rauwe kapitalisme ten voeten uit. Ondertussen gaat het kabinet verder op deze weg. De winstbelasting voor bedrijven wordt met vier miljard verlaagd. De boodschappen, de zorgpremie en de energierekening voor mensen worden duurder. Feest voor de allerrijksten, stilstand voor de rest.

Na veertig jaar is het voor werkenden hoog tijd om hun eerlijke deel op te eisen. De bedrijven kunnen hun torenhoge winsten nooit maken zonder het werk van de werknemers. Het is dus volkomen terecht dat ze daar een fatsoenlijk loon voor terugkrijgen. Het moet vanzelfsprekend worden dat als de economie groeit, iedereen daar voordeel van heeft in plaats van alleen de mensen die het toch al goed hebben.

In de Verenigde Staten strijden thuiszorg- en horecamedewerkers, schoonmakers en beveiligers voor een verdubbeling van het minimumloon: de fight for fifteen. In het meest kapitalistische land ter wereld werden ze aanvankelijk voor gek verklaard. Een verhoging van het minimumloon was vloeken in de kerk. Maar inmiddels is in meerdere staten het minimumloon verhoogd naar 15 dollar per uur. Uit onderzoek is ook nog eens gebleken dat deze verhoging geen banen heeft gekost.

In Nederland kondigde de FNV een campagne aan om het minimumloon te verhogen. Wij steunen dat van harte. Voor politiek Den Haag breekt nu het moment aan om kleur te bekennen. Binnenkort spreekt de Tweede Kamer over onze initiatiefnota om het minimumloon met tien procent te verhogen. Een eerste stap om de balans tussen arbeid en kapitaal te herstellen en bovenal een loongolf tot stand te brengen. Want als de laagste lonen omhoog gaan, zal dit een stuwend effect hebben op alle lonen en uitkeringen.

De keuze voor het kabinet is dus simpel: blijft het jubelen over de economische groei die in de zakken van de economische elite belandt of heeft het oog voor de samenleving? De SP is duidelijk: kies voor rechtvaardigheid en verhoog de lonen. Na veertig jaar wordt dat de hoogste tijd.

Dit opiniesteuk verscheen op 18 april 2019 in het AD.