Een bittere Haagse pil

Tirza heeft reuma en slikt naast haar reumamedicatie dagelijks vitamine D, paracetamol 1000 mg en foliumzuur. Minister Bruins heeft besloten deze middelen niet meer te vergoeden. Hij volgt daarmee het advies van het Zorginstituut Nederland. Financiële afwegingen geven hierbij de doorslag. Met alle negatieve bijwerkingen van dien.

Tirza staat voor honderdduizenden chronisch zieken en ouderen die getroffen gaan worden door dit besluit. Het gaat om effectieve geneesmiddelen die vaak gebruikt worden door mensen met reuma als onderdeel van de behandeling.

Het grootste risico is dat zorg wordt gemeden, met name door de groep patiënten die weinig te besteden hebben. Deze groep maakt meestal het eigen risico van 385 euro op. Daarbij komt nu deze nieuwe eigen betaling. Het Reumafonds becijferde dat dit voor honderdduizend mensen kan oplopen tot meer dan 150 euro aan extra kosten. Wrang en bedreigend voor de volksgezondheid. Zo dient foliumzuur te worden ingenomen bij het gebruik van het reumamiddel methotrexaat ter voorkoming van wonden in mond of slokdarm, leverfalen en een verslechterde afweer. Het voorkomt zo onnodige en dure ziekenhuisopnames. Een aantal patiënten zal de medicijnen niet meer gebruiken en de dokter verliest het toezicht op adequaat gebruik omdat de patiënt de medicijnen nu zelf moet kopen.

Ook  is het reëel te veronderstellen dat er substitutie naar zwaardere medicijnen met meer bijwerkingen zal plaatsvinden. Bijvoorbeeld de omschakeling van paracetamol 1000 mg naar NSAID’s als ibuprofen, naproxen of diclofenac, waarbij de kans op maag-darmklachten tot maagbloedingen aan toe toeneemt.

40 miljoen moet deze pakketverkleining opleveren. Maar gaat dat ook lukken? Ik moest denken aan minister Hoogervorst die in 2004 zelfzorgmiddelen als laxeermiddelen, calciumtabletten en antihistaminica uit het pakket schrapte. In 2005 bracht hij een aantal zaken weer terug in het pakket omdat substitutie naar duurdere medicijnen de bezuinigingen te niet deed.

De bezuiniging is sowieso totaal onnodig. Al vele jaren kent de begroting van VWS een structureel overschot die miljarden beloopt. De prognose voor 2018 bij de voorjaarsnota is wederom een overschot van tot nu toe 460 miljoen euro.

Hier tekent zich een grote kloof af tussen enerzijds de politieke meerderheid (deze week wordt er in de Kamer over gestemd) en anderzijds de hulpverleners en patiënten die zich en masse tegen deze ‘penny wise, pound foolish’ pakketverkleining hebben verzet. De minister laat de maatregel monitoren. Het is te hopen dat de medische wereld er bovenop blijft zitten en de nadelige gevolgen van deze maatregel komend jaar aan de orde zal blijven stellen. Dat  zijn we verplicht in het belang van onze patiënten.