Samsoms droom van inkomensnivellering is bedrog

In de verkiezingsdebatten van de afgelopen weken beweert PvdA-leider Samsom steeds weer dat het kabinet Rutte-II, zoals beloofd, de inkomensverdeling minder scheef maakt. Maar hij kent de cijfers niet of hij droomt, schrijven twee Eerste Kamerleden van de SP.

Meteen na de laatste verkiezingen voor de Tweede Kamer gingen Mark Rutte en Diederik Samsom daadkrachtig en slagvaardig in onderhandeling over een regeerakkoord. Dat kwam er snel, want de heren gunden elkaar een succesje. De belangrijkste ruil was wellicht dat de VVD het macro-economisch beleid en de bezuinigingen op het overheidsbudget kreeg, maar de PvdA binnenhaalde dat de lasten van de crisis en de pijn van de bezuinigingen vooral door de sterkste schouders zouden worden gedragen. Dankzij een inkomensafhankelijke zorgpremie zou het totale beleid voor het eerst in lange tijd zelfs inkomensnivellerend uitpakken.

Beloofde nivellering
Na een knieval van de PvdA voor een opstand in de VVD-achterban werd de inkomensafhankelijke zorgpremie vervangen door herverdelende maatregelen, zoals in de sfeer van de inkomstenbelasting. De vraag is of deze maatregelen de beloofde nivellering tot resultaat hebben gehad en Samsom en zijn partij nu oprecht kan claimen dat de inkomensverdeling minder scheef is geworden. Laten we de totaaleffecten van het beleid van Rutte-II op de koopkracht van huishoudens eens onder de loep nemen.

Afgelopen december nog zijn er, vanaf 2015, drie structurele inkomensmaatregelen van netto €688 miljoen belastingverlaging ingevoerd. Die resulteren erin dat de relatieve inkomenspositie van de bovenste 26 procent van de inkomensverdeling vooruit gaat. (Zie kolom 5 van de bijgaande tabel.)