Leef eens van een schoonmakersloon
Dat de schoonmakers weer staken voor een leefbaar loon en loondoorbetaling bij ziekte is veelzeggend. Wie een idee heeft van het gemiddelde loon van schoonmakers kan niet anders dan concluderen dat zij meer horen te verdienen. Wie een idee heeft van wat schoonmaakwerk inhoudt, kan niet anders dan bevestigen dat schoonmaken een mooi en zwaar vak is. Toch moeten schoonmakers, en met hen miljoenen anderen, anno 2014 nog steeds keihard strijden voor respect en een leefbaar loon. Progressief Nederland zou deze strijd moeten steunen en zich uitspreken voor herwaardering van arbeid middels het zwaarder belasten van kapitaal.
De 10 procent meest vermogende Nederlanders bezit meer dan de helft van alle vermogens in Nederland, ruim 700 miljard euro. Zij leverden het minst in tijdens de crisis, in tegenstelling tot de mensen met nauwelijks vermogen of schulden. Ook de inkomensongelijkheid groeit, zo blijkt uit het Growing INequalities' Impacts (GINI) onderzoek van de UvA. Over de laatste decennia zag de 10 procent huishoudens met het laagste inkomen het inkomen met 20 procent dalen. Terwijl de 10 procent hoogste inkomens het inkomen in dezelfde periode met 19 procent zag stijgen. De Nederlandse kabinetten hebben gedurende de afgelopen decennia de inkomens- en vermogensongelijkheid vergroot. Belangen van gewone werknemers zijn door overheden verkwanseld en vakbonden zijn er onvoldoende in geslaagd dit tij te keren.
Het is mooi dat linkse en rechtse economen de groeiende ongelijkheid nu eindelijk erkennen. We vinden het prachtig dat de pil van econoom Piketty over dit onderwerp razend populair is. Progressief Nederland zou dit alles moeten aangrijpen om gezamenlijk te strijden voor een leefbaar loon en sociale zekerheid voor alle werkers. Dat tienduizenden schoonmakers gedwongen worden tot een leven in armoede, is niet progressief. Waarom zou een reus van een multinational als Shell, met een netto winst van meer dan 12 miljard euro, zijn schoonmakers niet in dienst kunnen nemen en een leefbaar loon kunnen betalen? Het zou zo mooi zijn als de liefde voor ‘werk, werk en werk’ zich nu eindelijk ook vertaalt in ‘loon, loon en loon’ voor de hardste werkers. Herwaardering van noeste arbeid van werkers in de schoonmaak, de thuiszorg en lagere loonschalen hoort bij progressief Nederland. Daar moet echter wel voor geknokt worden.
Ook Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Lodewijk Asscher zou hier voor moeten knokken. Het kan hem niet ontgaan zijn dat het kapitaal profiteert van de lage belastingen en zelfs van de crisis. Terwijl werknemers die de groei van bedrijven mogelijk maken voor de verliezen moeten opdraaien. Asschers antwoord op de groeiende ongelijkheid is het verlagen van loonkosten. Zijn de loonkosten het probleem voor werkgevers? Moet er met het verlagen van de loonkosten nog meer gemeenschapsgeld naar het bedrijfsleven? Ik dacht het niet. De lasten op winsten van multinationals moeten omhoog. De daadwerkelijke winsten moeten worden belast zodat mensen en bedrijven met grote vermogens eerlijker gaan meebetalen. Daarnaast moeten de lonen van de werknemers in de laagste loonschalen, zoals de schoonmakers, werknemers in de zorg en horecapersoneel, omhoog. Zodat zij meer overhouden om te besteden. Dit is goed voor alle gezinnen die nu in armoede leven en dit is goed voor de Nederlandse economie doordat de binnenlandse bestedingen omhoog zullen gaan.
Maar in plaats van een koers te verleggen van belasting van arbeid naar belasting van het grote kapitaal, voert Nederland een verarmingspolitiek. Enkele wapenfeiten van het kabinet die bijdragen aan verarming: hogere huren, minder inkomensondersteuning voor de laagste inkomens, verlaging van uitkeringen, werken zonder loon voor mensen met een bijstandsuitkering, enorme zorgkosten voor ouderen en chronisch zieken en honderdduizend zorgmedewerkers die hun baan verliezen. Daar bovenop heeft de regering ervoor gekozen om een half miljard euro extra aan de hoogste inkomens te geven.
Reken maar dat deze denivellerende maatregelen de ongelijkheid vergroten. Groeiende ongelijkheid bestrijd je niet met nog meer ongelijkheid, maar met het indammen van de macht van het kapitaal. Multinationals belasting laten betalen, belastingontwijking aanpakken, vermogenswinstbelasting invoeren, pleiten voor hogere lonen en investeren in echte banen. Allemaal maatregelen waarmee de doorgeschoten macht van het kapitaal duurzaam hersteld moet worden in de richting van arbeid. Wij dagen Dick Benschop, CEO van Shell, uit om samen met ons een maand lang te leven van het loon en met het respect dat onze schoonmakers in Nederland krijgen. Wedden dat hij deze uitdaging niet aangaat?