Uit onderzoek blijkt: Leenstelsel is vooral schuldenstelsel
Door het leenstelsel voor studenten moeten jongeren steeds meer lenen, nog meer dan verwacht bij het invoeren van het stelsel in 2015. Dat staat in een evaluatie over het leenstelsel van het ministerie van onderwijs. Volgens SP-Kamerlid Frank Futselaar laat het zien het leenstelsel voor een schuldenstelsel is. 'We zijn een generatie jonge mensen aan het opzadelen met grote schulden. Studenten uit middeninkomens lenen zich suf, terwijl studenten uit lagere inkomens nog steeds financiële moeilijkheden hebben. Het leenstelsel is vooral goed voor de Rijksfinanciën gebleken, maar het zijn jonge mensen die daarvoor betalen met steeds hogere schulden.' Futselaar is bezig met het schrijven van een initiatiefwet om het schuldenstelsel af te schaffen: 'Het is tijd om terug te gaan naar een basisbeurs voor iedereen, voordat de schuldenberg zo groot wordt dat een hele generatie erdoor verpletterd wordt.'
Het rapport toont aan dat de studieleningen van studenten bijna 15% hoger uitvallen dan was verwacht bij invoering van het leenstelsel. Het stelt verder dat specifiek studenten met minder draagkrachtige ouders meer financiële moeilijkheden ervaren en dat deze groep groeit sinds 2013. Daarnaast zijn het vooral de studenten uit gezinnen met middeninkomens die –bij gebrek aan aanvullende beurs- het meeste lenen. Het rapport benoemt verder wel de gedaalde instroom van MBO naar het HBO sinds de invoering van het leenstelsel, maar kan hier nog geen oorzakelijk verband voor vaststellen. De SP ziet dat als een gemiste kans, aangezien het duidelijk lijkt dat de toegankelijkheid vanuit met name het MBO door het leenstelsel is geschaad.