Van Apeldoorn: Meer megascholen en megabesturen door schrappen fusietoets
‘Het afschaffen van de fusietoets in het basis- en voortgezet onderwijs is onverstandig omdat het de deur openzet naar nog meer schaalvergroting in het onderwijs. Daardoor dreigt de menselijke maat verder verloren te gaan’, aldus SP-senator Bastiaan van Apeldoorn. Op 9 juni debatteerde de Eerste Kamer over de plannen van minister Slob om de fusietoets, ooit in het leven geroepen om te voorkomen dat schaalvergroting in het onderwijs doorslaat, af te schaffen.
Van Apeldoorn: ‘Met schaalvergroting in het onderwijs is er het reële risico dat de menselijke maat verloren gaat. Het bestuur komt op steeds meer afstand te staan van de werkvloer, van de klas waar het gebeurt. En hiermee wordt ook de zeggenschap van die werkvloer ondermijnd’. Het standpunt van de SP wordt onder ander gesteund door de Algemene Onderwijsbod (AOB), die eveneens stelt dat met aschaffing de menselijk maat niet langer geborgd kan worden. Een eerdere evaluatie van de bestaande wet door Commissie FusieToets Onderwijs (CFTO), die de fusietoest moest uitvoeren, liet zien dat kleine scholen of schoolbesturen zich vaak laten opslokken door een grotere partner. Daarbij wordt door een domino-effect uiteindelijk de kleinschaligheid van het onderwijs in gevaar gebracht. De CFTO pleitte daarom juist voor een aanscherping in plaats van een afschaffing van de fusietoets
Waarom wil de regering dit er dan toch doordrukken? Van Apeldoorn: ‘Het eenvoudigste antwoord is dat het in het VVD-verkiezingsprogramma stond – vermoedelijk nadat de VVD-signalen had ontvangen van enkele schoolbesturen dat men die toets maar lastig vond – en dat het vervolgens, zoals zo veel VVD-punten, tot regeringsbeleid is geworden. Inhoudelijk is de rechtvaardiging van dit kabinet voornamelijk dat deze fusietoets scholen in krimpregio’s in de weg zit, scholen voor wie samenwerking soms noodzakelijk zou zijn om te kunnen overleven’. Maar volgens Van Apeldoorn kunnen de problemen in de krimpregio’s ook prima opgelost worden zonder de fusietoets af te schaffen.
De SP-fractie pleit voor een aanpassing, niet voor de afschaffing van de fusietoets. Van Apeldoorn: ‘Eén ding is zeker, als je de toets nu afschaft verruim je de mogelijkheden tot schaalvergroting en sta je landelijk met lege handen als dit toch tot een verlies aan menselijke maat blijkt te leiden’. Volgens de SP-senator zit niemand zit te wachten op nog meer megascholen en megabesturen. De stemming is volgende week en het zou wel eens spannend kunnen gaan worden.
