Verantwoordingsdag maakt verkeerde keuzes pijnlijk duidelijk
2019 was weer een jaar waarin de grote verschillen in onze samenleving duidelijk werden. Met de overheidsfinanciën en de grote bedrijven ging het goed, maar de koopkracht van gewone mensen bleef alweer flink achter op de beloften van het kabinet. Belangrijkste oorzaak: de prijzen stegen harder dan de inkomens, juist vanwege het kabinetsbeleid. Bovendien is de stijging van de koopkracht oneerlijk verdeeld: Opnieuw gaan degenen die al een laag inkomen hebben er het minst op vooruit. Ook gepensioneerden zien amper iets van de economische groei van vorig jaar.
SP-Kamerlid Mahir Alkaya is niet te spreken over de keuzes van het kabinet: 'Terwijl het kabinet nog eens 14 miljard afloste op de al bijzonder lage staatsschuld, blijkt dat de schuld van Nederlandse huishoudens onveranderd een van de hoogste in Europa blijft. We kunnen dan wel met een beschuldigende vinger wijzen richting landen met een hoge staatsschuld, maar je kunt je afvragen hoe terecht dat is als wij Nederlanders met torenhoge schulden opzadelen. Het is immers een politieke keuze of je bijvoorbeeld jongeren opzadelt met een studieschuld, of dat je het onderwijs bekostigt via eerlijke belastingen, waar ook grote bedrijven en miljonairs hun eerlijke deel aan bijdragen.'
De Algemene Rekenkamer, die de overheidsuitgaven beoordeelt, ziet veel onvolkomenheden en onrechtmatigheden, in het bijzonder bij het overmaken van gemeenschapsgeld door het kabinet aan grote bedrijven als de NAM en KLM. Volgens de Rekenkamer heeft het kabinet onrechtmatig gehandeld met de aankoop van aandelen Air France-KLM. Volksvertegenwoordigers zijn niet op de juiste manier geïnformeerd. Alkaya: 'Het is veelzeggend dat de minister van Financiën advocatenkantoren zonder geheimhoudingsverklaring vooraf informeerde, maar bij het parlement zulke steken heeft laten vallen. Hier tekent zich een beeld af van een minister die terughoudend is bij zijn grondwettelijke plichten aan de volksvertegenwoordiging vanwege een gebrek aan vertrouwen, wat leidt tot onrechtmatig uitgeven van gemeenschapsgeld. Dit is ontoelaatbaar.'
De Rekenkamer zet ook vraagtekens bij de 90 miljoen die werden overgeboekt aan de NAM. De SP-fractie was van meet af aan tegen deze deal tussen het kabinet en Shell en Exxon. Nu blijkt deze deal mogelijk ook niet in de haak te zijn.
Het is sinds 2008 niet meer voorgekomen dat de onrechtmatigheden van de overheidsuitgaven boven de 1% uitkwamen. Dat klinkt als weinig, maar het gaat om miljarden. 'Dit kabinet lijkt veel te makkelijk geld over te maken aan grote bedrijven, in goede en slechte tijden, terwijl de mensen ongeacht de economische toestand altijd achterblijven. De Minister heeft veel uit te leggen in het verantwoordingsdebat volgende week', aldus Alkaya.
