Vier vragen aan Sadet Karabulut over de spanningen in het Midden-Oosten

Wat is er aan de hand in Irak?

In de nacht van 2 op 3 januari voerden de VS een aanval uit met een onbemand vliegtuig in Bagdad. Daarbij werd de hoge Iraanse generaal Soleimani gedood, die leiding gaf aan de Revolutionaire Garde. Deze buitengerechtelijke executie heeft de spanningen tussen de VS en Iran, die sinds het aan de macht komen van president Trump al hoog zijn opgelopen, nog verder doen toenemen. Er wordt gevreesd voor nog verdere escalatie, omdat Iran heeft aangegeven deze moord te zullen wreken en de VS schermen met nog meer aanvallen. Irak is daarmee het toneel geworden van een grootmachtpolitiek, waarvan de burgers het slachtoffer zijn. Een nieuwe oorlog in het Midden-Oosten ligt op de loer.

Waarom heeft Trump tot deze buitengerechtelijke executie besloten?

Trump wil regime change in Iran. Hij voert daartoe het beleid van 'maximale druk'. Keiharde economische sancties, die vooral Iraanse burgers raken, geregeld zelfs met dodelijk gevolg, zijn de kern van dit beleid. De eerste stap van het beleid van maximale druk was het opzeggen van het akkoord uit 2015 waarmee het nucleaire programma van Iran juist stevig aan banden werd gelegd en gecontroleerd. De moord op Soleimani is een moedwillige keuze voor een verdere escalatie met Iran.

Hoe kijkt de SP naar de ontstane situatie?

Nog meer druk of zelfs een oorlog met Iran zal desastreus uitpakken, eerst en vooral voor de bevolking van dat land, maar zal ook de regio en het Midden-Oosten nog verder destabiliseren. Ook de rest van de wereld zal er door getroffen worden. Alleen een kleine groep mensen profiteert van een nieuwe oorlog om olie, namelijk de machtige wapen- en oliebedrijven.

Wat moet er gebeuren?

Onze regering, de EU en de VN moeten de Amerikaanse oorlogsdaad in Irak veroordelen. Er moet opgeroepen woorden tot maximale terughoudendheid, aan alle kanten. Dat Nederland 'begrip' uitspreekt voor het Amerikaanse handelen is ongehoord. Nu een nieuwe oorlog zich aankondigt, mag Nederland niet opnieuw blind achter de VS aanlopen.

Het Iraakse parlement heeft afgelopen zondag gestemd voor vertrek van buitenlandse militairen uit Irak. Dat verzoek moet worden ingewilligd. De minister moet de Nederlandse militairen terughalen, uit respect voor de wens van het Iraaks parlement.

Het sturen van een Nederlands oorlogsschip naar de Straat van Hormuz, voor de kust van Iran, is onder deze omstandigheden alleen maar nog onverstandiger geworden. Dit besluit moet worden ingetrokken.