'EU-onderhandelingen met Groot-Brittannië kans voor alternatief Europa'
Dinsdag presenteerden de voorzitter van de Europese Raad Tusk en de Britse premier Cameron hun gemeenschappelijk voorstellen om de EU te hervormen. Als de Europese Raad akkoord gaat, is dit het pakket dat de Britse premier Cameron aan zijn kiezers zal voorleggen in het referendum over het lidmaatschap van de EU. Na het referendum waarin de Denen kozen voor het behoud van nationale zeggenschap op het gebied van justitie, en het Oekraïne-referendum van 6 april in Nederland, is de kans groot dat de Britten in de week van 23 juni hun referendum over ‘de Brexit’ zullen houden. De SP ziet de onderhandelingen tussen Brussel en Londen als een kans voor een alternatief Europa en de voorstellen als een stapje in de goede richting. Toch is er nog veel werk aan de winkel.
De voorstellen gaan ook in op de rol van nationale parlementen. SP-Kamerlid Harry van Bommel: ‘De plannen maken het mogelijk voor nationale parlementen om een rode kaart te trekken tegen een Europees wetsvoorstel, als zij een ruime meerderheid hebben. Vervolgens moet de Raad van Ministers de onderhandelingen over zo’n wetsvoorstel staken. Daarmee is het oorspronkelijke voorstel echter niet definitief van tafel: het Europees Parlement kan doorgaan met de behandeling en de Commissie kan het cosmetisch aanpassen, waarna de Raad van Ministers weer aan zet is. Als SP willen we verder gaan: voor ons betekent een rode kaart dat de Commissie het voorstel helemaal moet intrekken.’
Ook op sociaaleconomisch gebied heeft de SP kritiek. SP-Europarlementariër Dennis de Jong: ‘Aan de bemoeizucht van Brussel met ons sociaaleconomisch beleid maken de voorstellen geen einde. Integendeel, Tusk houdt vast aan wat hij noemt een verdieping van de Economische en Monetaire Unie voor de eurolanden. Wel is het goed dat in de voorstellen wordt erkend dat er buitengewone omstandigheden kunnen zijn waaronder lidstaten het vrij verkeer van werknemers moeten kunnen opschorten. Ook is het logisch dat kinderbijslag voor kinderen die verblijven in het land van herkomst, in overeenstemming wordt gebracht met de aldaar geldende levensstandaard. Voor het overige zijn we er echter niet voor om te discrimineren tussen de sociale rechten van werknemers uit andere lidstaten en die van de eigen burgers. Op dit gebied moeten de regeringsleiders dan ook nog eens goed kijken naar de concessies die aan de Britten worden gedaan, want deze moeten zorgvuldiger worden geformuleerd dan nu het geval is.’
De SP heeft de voorkeur dat het Verenigd Koninkrijk in de EU blijft, maar vindt het een goede zaak dat de Britten zich uit mogen spreken in een referendum. De Brexit-discussie biedt bovendien een kans voor links in Europa om de huidige neoliberale koers van de EU flink bij te stellen, bijvoorbeeld via een verdragswijziging.