‘PvdA, VVD, CDA en D66 kraken terecht eigen hypotheekbeleid af’

SP-Kamerlid Paulus Jansen is tevreden dat de Commissie Huizenprijzen van de Tweede Kamer concludeert dat de overheid sinds de jaren negentig veel te ruimhartig is geweest in het aanmoedigen van extra leningen voor huizen. Jansen: ‘Ironisch genoeg stelt een commissie van PvdA, VVD, CDA en D66 dat hun eigen beleid mislukt is. Dankzij deze partijen is de gezamenlijke hypotheekschuld door het dak gegaan. Terecht dat ze dit beleid afkraken maar hopelijk hebben ze nu ook de wijsheid om de SP te steunen in voorstellen om hypotheekschulden te verminderen.’

De Commissie Huizenprijzen, die vandaag haar eindrapport presenteerde, stelt dat de hypotheekrenteaftrek de belastingbetaler heel veel geld heeft gekost. In tegenstelling tot wat vaak wordt gezegd wordt, is de eigen woningbezitter daarmee niet geholpen, omdat de hypotheekrenteaftrek zich vertaalde in duurdere huizen. Jansen: ‘De enigen die er beter van werden waren de banken, die meer geld konden uitlenen. Uiteindelijk kwamen echter ook de banken van de koude kermis thuis, toen de zeepbel van de hoge woningprijzen na 2008 leegliep.’

Sinds de jaren negentig stelt de SP maatregelen voor om de nationale hypotheekschuld te verlagen bijvoorbeeld door het aanpakken van de hypotheekrenteaftrek en het verbieden van aflossingsvrije hypotheken. Jansen: ‘Onze bezwaren tegen de ongebreidelde groei van hypotheekschulden zijn lang weggewuifd. Met dit rapport denk ik dat we echt iets kunnen binnenhalen. Nu de veroorzakers van de hypotheekcrisis hun falen erkennen, kunnen we eindelijk aan de slag om de woningmarkt weer gezonder te maken.’

De commissie concludeert verder dat de Nederlandse overheid vanaf de jaren negentig de markt voor bouwlocaties krap hield, om daarmee de rentabiliteit van bouwprojecten te verhogen, zodat er geen subsidie nodig was voor de realisatie van projecten.

Jansen vindt dit een opmerkelijke conclusie: ‘Volgens mij is er op de plekken waar iedereen wil wonen een tekort aan uitleglocaties, omdat dit tevens de laatste stukjes natuur in de buurt van de grote stad zijn. Het ligt voor de hand om dan de bouwproductie binnen bestaand stedelijk gebied eenvoudiger te maken. Dat mis ik in de conclusies.’

Tenslotte vraagt de SP-er zich af waarom de commissie aan haar conclusie ‘dat er een verwevenheid is tussen bouw- en grondmarkt’ niet koppelt aan de aanbeveling om het wettelijk kader voor grondbeleid aan te scherpen, waardoor speculanten de voet wordt dwars gezet. ‘Dat zou pas écht zoden aan de dijk zetten om de huizenprijzen te verlagen,’ aldus Jansen.