Voorzitter Tweede Kamer bedankt SP'ers

De elf vertrekkende SP-Kamerleden werden bij hun vertrek toegesproken door Gerdi Verbeet, voorzitter van de Tweede Kamer. Hieronder het dankwoord van Verbeet bij het vertrek van Jan Marijnissen, Remi Poppe, Agnes Kant, Arda Gerkens, Krista van Velzen, Marianne Langkamp, Hans van Leeuwen, Hugo Polderman, Fons Luijben, Paul Lempens en Trix de Roos.

Jan Marijnissen

"Uw boodschap: helder en eenduidig"

Mijnheer Jan Marijnissen, in mei 1994 betrad u, samen met Remi Poppe het toneel van de landelijke politiek. Landelijk bekend was u al, als voorman van de SP, die ook toen al op lokaal niveau sterk vertegenwoordigd was. Mede door uw eigen toedoen sprak men van "de gewone worstenmaker uit Oss" die het Binnenhof betrad. U wilde als politicus gewone taal spreken. Korte, heldere zinnen, met eenvoudige en eenduidige woorden. Dat gold ook voor uw boodschap: helder en eenduidig

U zwichtte nooit voor de verleiding om nuanceringen aan te brengen waarin u zelf niet geloofde. Dat maakte u tot een waarachtig spreker, die bij vriend en vijand respect afdwong. Niet voor niets was u in 2006 politicus van het jaar. Ik zou niet eerlijk zijn als ik niet zou vermelden dat in deze zaal ook wel eens woorden aan uw lippen ontsnapten die, om het positief te brengen, hier voor het eerst gehoord werden. Maar dat gebeurde gelukkig niet vaak. Zoals gezegd was u al voordat u het Binnenhof betrad een politiek leider, leider van een beweging. Daar kwam in 1994 een Tweede Kamerfractie bij. Met Remi Poppe een een-tweetje, maar de groei zat erin, met als hoogtepunt tot nu toe een fractie van 25 leden in 2006. Als een trotse coach presenteerde u op televisie geen elftal maar 25 spitsen.

"Het zit in uw bloed om de maatschappij te willen beïnvloeden"

Dat coachen en stimuleren van andere Kamerleden beperkte zich niet tot de collega-Kamerleden van uw fractie, u gaf ook regelmatig hoorbaar feedback aan leden van andere fracties. En ik geloof waarachtig dat u dat niet altijd cynisch bedoelde. Ook bewindslieden ontkwamen niet altijd aan uw feedback. U stond steevast op het juiste moment achter het spreekgestoelte of achter de interruptiemicrofoon om welbespraakt en met veel beeldspraak uw standpunten uit de doeken te doen. Humor was u niet vreemd. Al in de eerste zin die u hier uitsprak, in mei '94: "Mijnheer de Voorzitter. Wie had gedacht dat je hier je eerste toespraak houdt en dan meteen spreekt over asperges!"

Geachte heer Marijnissen, om gezondheidsredenen deed u in 2008 al een stapje terug en hebt u het fractievoorzitterschap neergelegd. Nu vindt u het tijd om definitief plaats te maken voor andere politieke talenten. Ik ben er zeker van dat wij in de toekomst nog veel van u zullen horen. Het zit in uw bloed om de maatschappij te willen beïnvloeden, vanuit een stellige overtuiging. Daarvoor hebt u het Kamerlidmaatschap niet nodig. Het ga u goed!

Agnes Kant

"Met hart en ziel, gedreven, authentiek.."

Mevrouw Agnes Kant. Vanaf uw beëdiging in mei 1998 maakte u naam als specialist op het terrein van de gezondheidszorg. U hebt in dat verband veel empirisch onderzoek verricht, waarbij uw wetenschappelijke achtergrond goed van pas kwam. U bent van huis uit immers epidemiologe. Wie herinnert zich niet de actie Stop Uitverkoop Thuiszorg? Een reclamespotje hierover won zelfs de Gouden Loekie. Vele publicaties hebt u het licht doen zien, zoals de rapporten Waar een rijk land arm in is, Alles kids? en Ongemakkelijke minnaars.

Uw vele schriftelijke en mondelinge vragen gaven u het stempel "Kampioen Kamervragen". Veel ervan waren gericht op het vragen van aandacht voor de ontmenselijking van de zorg, zoals u dat onlangs nog formuleerde. Met hart en ziel, gedreven, authentiek en met verschillende gemoedstoestanden en de bijbehorende lichaamstaal voerde u het debat.

Na het terugtreden van Jan Marijnissen in 2008 werd u gekozen als fractievoorzitter van de Socialistische Partij. Daarmee werd u het nieuwe politieke gezicht van de fractie. Kort daarna maakte u uw debuut in een fractievoorzittersdebat bij de algemene politieke beschouwingen. Alsof u deze rol al jaren vervulde, zo kruiste u over uiteenlopende onderwerpen de degens met uw politieke opponenten. U dwong daarmee respect en bewondering af.

Op 20 mei jl. heeft de Kamer een drietal initiatiefwetsvoorstellen van u, over de thuiszorg, aangenomen. Ik weet dat daarmee een droom van u in vervulling is gegaan. Ik zie het als een geweldig afscheidscadeau.

Ik wil u hartelijk danken voor de collegiale samenwerking de afgelopen jaren, in het Presidium en de Commissie voor de Werkwijze. We zullen in de toekomst weer van u horen. U gaat weer actie voeren, kondigde u onlangs aan. Het ga u goed!

Remi Poppe

"U houdt van duidelijke taal en u schudt de boel graag op"

Mijnheer Remi Poppe. Ik kijk even naar mijn tekst … u had ook altijd lange teksten! In 2006 werd u hier voor de tweede keer beëdigd, nadat u van 1994 tot 2002 ook al Kamerlid was geweest. U kwam in 1994 samen met Jan Marijnissen in de Kamer en u werd woordvoerder landbouw terwijl u, afkomstig uit het stedelijke Rijnmondgebied, niet echt iets met het platteland leek te hebben. U liet echter al snel zien dat u van alle markten thuis bent. U zette zich in voor wonen, defensie, verkeer, landbouw en ruimtelijke ordening, maar uw meeste aandacht ging uit naar het milieu.

Uw grote zorg was asbest en u hebt uw parlementaire carrière dan ook toepasselijk afgesloten met de onlangs aangenomen motie over asbest interventieteams. Ook op Defensieterrein was u zeer actief. U was lid van de werkgroep-Cannerberg, die onderzoek deed naar de asbestverontreiniging in het voormalige NAVO-commandocentrum aldaar. Een recent bewijs van uw betrokkenheid bij het personeel van Defensie is het initiatiefwetsvoorstel zorgplicht veteranen dat eerder deze week mede door u is ingediend.

Kenmerkend voor u is uw voorbereiding op politieke debatten. U zit niet urenlang op kantoor stukken te lezen. Integendeel. De "Poppe-methode" houdt in dat u graag en veelvuldig in het veld snuffelt en u voorbereidt met uw voeten in de klei. Zo weet u wat er écht leeft. U wordt door Jan Marijnissen "de kleine boef" genoemd, zo is mij gezegd. Ik kan mij daar inmiddels wel iets bij voorstellen. Voor een voorzitter van een vergadering bent u -- ik druk mij parlementair uit -- een uitdaging. U houdt van duidelijke taal en u schudt de boel graag op. Toch hebt u bij ons allen een plekje in het hart veroverd. Uw ongeduld komt voort uit passie voor het vak en uit uw oprechte zorg om bepaalde zaken en dat maakt u tot zo'n aimabel mens. Nu breekt de tijd aan om samen met uw vrouw te gaan genieten van uw vissersschuit. Wij zullen u missen. Schipper ahoi! Het ga u goed!

Krista van Velzen

"U vatte de koe regelmatig bij de hoorns"

Mevrouw Krista van Velzen, u bent bij de verkiezingen van mei 2002 gekozen als Tweede Kamerlid voor de SP. U hield een korte, maar krachtige maidenspeech op 25 juni 2002. In de jaren daarna toonde u zich op het beleidsterrein van Defensie een kritisch en betrokken Kamerlid. Die betrokkenheid was breed: zo stak u veel tijd en energie in het tot een oplossing brengen van de zaak-Spijkers. Bij de commissie voor LNV liet u zich ook niet onbetuigd.

U vatte de koe regelmatig bij de hoorns. Eigenlijk ook niet zo gek voor iemand die als kind boswachter wilde worden. U bracht een tienpuntenplan voor de biologische landbouw in, stuurde de minister naar Brussel om te onderhandelen over de reistijden voor diertransporten en diende het initiatiefwetsvoorstel voor een verbod op de nertsenhouderij in. Uw strijd tegen dierenleed leverde u de predicaten Coole Bontgenoot 2007, Dierenbeschermer van het jaar 2007 en DierenbalSter van 2008 op! En dan Prinsjesdag. Daar keken wij altijd reikhalzend naar uit. Ik herinner me in ieder geval twee hoedjes nog heel goed: één met allemaal kleine JSF'jes erop en een hoedje in de vorm van een naar uw hoofd gemodelleerde autoband, waarmee u het belang van recycling onderstreepte. U kiest nu voor een wat rustiger periode in uw leven. Het ga u goed!

Marianne Langkamp

"De afgelopen tijd stond bij u vooral het kind centraal"

Mevrouw Marianne Langkamp. Sinds november 2006 bent u lid van de Kamer, nadat u al een paar jaar medewerker en coördinator van de SP-fractie was geweest. De afgelopen tijd stond bij u vooral het kind centraal. Uw zorg ging niet alleen uit naar de groeiende wachtlijsten in de Jeugdzorg; uw allereerste schriftelijke Kamervraag ging over groeiende wachtlijsten voor zwemlessen. U was mede betrokken bij het initiatiefvoorstel van mevrouw Kant over speelruimte voor kinderen. Met verve en overtuiging nam u deel aan de parlementaire werkgroep toekomstverkenning jeugdzorg, de vergaderingen van de commissie voor de Werkwijze en het Presidium, waarvan u vanaf december 2006 plaatsvervangend lid was. Toen u ooit in een interview gevraagd werd wat "uw Jan-moment" was -- het gaat dan over Jan Marijnissen -- zei u dat u de wandelingen met Jan langs de Hofvijver zo zou missen. U mijmerde daarbij samen over politieke vraagstukken en sloot de wandeling standaard af bij de haringkar met twee maal twee haringen en een bekertje melk. Ik hoop dan ook dat u beiden binnenkort de Hollandse nieuwe weer eens goed bij de staart zult vatten. Het ga u goed!

Hugo Polderman

"Uw fijnzinnige humor zal in dit huis node gemist worden"

Mijnheer Hugo Polderman. Vrij onverwacht kwam u in 2006 vanaf de kandidatenlijst in de kieskring Tilburg, de fractie van de SP versterken. U was bijzonder actief op het gebied van LNV waar u zich inzette voor de paling, Natura 2000, antibioticagebruik in de veehouderij, het Europese zuivelbeleid, maar ook voor "de kleine oorlog van boer Kok", de zogenoemde "oormerkweigeraar". Daarnaast ken ik u als een actief deelnemer aan de hoorzitting Prijsvorming in de agro-nutriketen. In het debat over genetisch gemodificeerde organismen legde u de ministers van LNV en VROM regelmatig het vuur na aan de schenen. Uw collega's verraste u met een glaasje gentechvrije melk. Uw fijnzinnige humor zal in dit huis node gemist worden. Het ga u goed!

Arda Gerkens

"U wordt alom gewaardeerd: om de deskundige wijze waarop u de vergaderingen hebt geleid"

Mevrouw Arda Gerkens, sinds mei 2002 bent u lid van de Tweede Kamer. U vertelde in een interview dat u zich op de eerste dag in de Tweede Kamer klein voelde. U dacht: "Ik ben maar een gewoon meisje en nu zit ik opeens in de Kamer". U zei dat u besefte dat dit niet uw verdienste was, maar dat u het te danken had aan al die SP-stemmers. Ik zeg u nu dat u het waard was. Daar kan geen twijfel over bestaan. Het aantal onderwerpen waarover u het woord voerde, is te groot om op te noemen.

Een kleine greep uit het recente verleden: u was woordvoerder ICT, justitie en cultuur. Naast uw lidmaatschap van vijf commissies was u ondervoorzitter van de algemene commissie voor Jeugd en Gezin en tweede ondervoorzitter van de Kamer. Mede op uw initiatief zijn door twee commissies werkgroepen ingesteld: de parlementaire werkgroep auteursrechten en de parlementaire werkgroep ICT bij de overheid. Van beide werkgroepen was u voorzitter. Uw bijzondere belangstelling voor ICT blijkt ook nog uit uw lidmaatschap van het Strategisch Overleg Informatievoorziening. Vanaf september 2008 heeft u, als tweede ondervoorzitter, mij veelvuldig vervangen op deze stoel. Met veel plezier kweet u zich van deze bijzondere taak. U wordt alom gewaardeerd: om de deskundige wijze waarop u de vergaderingen hebt geleid, en, niet in de laatste plaats, om uw aimabele persoonlijkheid en collegialiteit. Uw vertrek is een verlies voor de Kamer. Het ga u goed!

Hans van Leeuwen

"In de Kamer wist u uw beide passies goed te combineren"

Mijnheer Hans van Leeuwen. U bent sinds de verkiezingen van 2006 lid van de Tweede Kamer. Daarvoor was u gemeenteraadslid in Leidschendam-Voorburg. Naast uw politieke werkzaamheden bent u actief beeldend kunstenaar. In de Kamer wist u uw beide passies goed te combineren. U voerde in de Kamer het woord over cultuur en ruimtelijke ordening. Ook was u lid van de Kunstcommissie van de Kamer. In de Kamerbode noemde u kunst een prima remedie tegen vastgeroest denken. Gelet op uw actieve levensstijl hoeven wij allerminst bang te zijn dat wij u ooit vastgeroest aan zullen treffen. Ik wens u een kleurrijke toekomst toe. Het ga u goed!

Fons Luijben

"Eén van uw drijfveren was het rechtvaardigheidsgevoel dat u van huis uit hebt meegekregen"

Mijnheer Fons Luijben. Op 30 november 2006 werd u Kamerlid. Dit was een maand voordat u de pensioengerechtigde leeftijd zou bereiken. Ouderenbeleid, pensioen en AOW hadden uw bijzondere aandacht in de Kamer. In dit verband hebt u vragen gesteld over pensioenrechten van krijgsgevangenen en over verzekeraars die oudere automobilisten weigeren. Ook de AOW-partnertoeslag en het AOW-gat van Surinamers gingen u aan het hart; over dit laatste onderwerp ging uw eerste Kamervraag. Eén van uw drijfveren was het rechtvaardigheidsgevoel dat u van huis uit hebt meegekregen, zo zei u eens. Ik dank u zeer voor de inzet en betrokkenheid die u in de Kamer hebt getoond. Het ga u goed!

Paul Lempens

"u hebt intensief contact met mensen en organisaties in Nederland"

Mijnheer Paul Lempens. Na de verkiezingen in 2006 kwam de 25ste SP-zetel voor u beschikbaar. In een interview met de Kamerbode zei u eens: "als Kamerlid moet je de blik naar buiten gericht houden". Uit uw maidenspeech en ook uit latere debatten bleek dat u zich aan die woorden hield. Tijdens debatten over bijvoorbeeld sociale werkvoorziening werd duidelijk dat u intensief contact heeft met mensen en organisaties in Nederland, en vooral in de thuisregio Limburg, om de vinger aan de pols te houden en op die manier uw Kamerlidmaatschap vorm te geven. Nu verlaat u de Kamer, maar niet de politiek. U bent in maart dit jaar teruggekeerd in de gemeenteraad van Weert, waar u eerder al raadslid was. Ik wens u daarmee veel succes. Het ga u goed!

Trix de Roos

"Hoe bescheiden en relativerend ook, u bent een vrouw om trots op te zijn"

Mevrouw Trix de Roos-Consemulder. Na bijna tien jaar gemeenteraadslid in Vlissingen te zijn geweest, kwam u in januari 2009 in de Kamer. In een interview met de Provinciale Zeeuwse Courant vertelde u een jaar later: "Ik ben geen politicus pur sang. Ik ben helemaal gelukkig als ik uit Den Haag kom en op zaterdag handtekeningen kan ophalen in de stad". Vrij vertaald: u manifesteert u liever in de lokale dan in de landelijke politiek. Zeer begaan bent u met het lot van mensen zonder dak of thuis, zoals u ze noemt. Hoe bescheiden en relativerend ook, u bent een vrouw om trots op te zijn. Het ga u goed!