Verslag Partijraad 1 november 2008

De Partijraad begint traditiegetrouw met een mooie compilatie van SP'ers in de media van de afgelopen tijd.

Toespraak Jan Kuitenbrouwer

(De uitgewerkte voordracht van Kuitenbrouwer zal verschijnen als scholingskrant - hier wordt heel kort de grove lijn weergegeven)

Taalkenner Jan Kuitenbrouwer vertelt over de nauwe band tussen politiek en taal. Macht en duidelijkheid gaan niet goed samen; wel om het te krijgen, maar niet om het te houden. Taal in de politiek moet overtuigen. Taal is ook ideologie: noem je iemand een vrijheidsstrijder of een terrorist, gaan we de verzorgingsstaat afslanken of afbreken? Kies je woorden zorgvuldig dus. Bij communiceren gaat het niet om wat je zegt, maar om wat mensen horen. Pas op met ambtelijke taal. Ook de SP is daar niet immuun voor. Kuitenbrouwer komt met een lijst van 'beter van niet'-woorden. Onder andere: 'aangeven' (i.p.v. 'zeggen'), 'geoormerkt' (i.p.v. 'bestemd voor') en 'uitvoering geven aan' (i.p.v. 'uitvoeren'). Pas op: al te gelikt taalgebruik is verdacht, dan word je een gladde prater.

Er zijn na de toespraak van Jan Kuitenbrouwer vragen. Er wordt opgemerkt dat we niet te bang moeten worden van de grote lijst 'beter van niet'-voorbeelden. We moeten ook zelf woorden durven verzinnen. Gevraagd naar advies over een goed boek over retoriek, geeft Kuitenbrouwer als titel 'Retorische kritiek' van Antoine Braet. Op kritiek dat Kuitenbrouwer wel allemaal Engelse termen als 'reframing' en 'talking points' gebruikt, antwoordt hij dat hij geen taalpurist is, maar wel oproept tot bewust taalgebruik.

Mededelingen

Algemeen secretaris Hans van Heijningen heeft een aantal mededelingen voor de Partijraad:

Er is een nieuwe krant over de crisis: 'Het moet NU anders'. We willen deze op zo groot mogelijke schaal verspreiden; bestel dus snel.
In 2006 zijn we in ledental spectaculair gegroeid. We hebben nog steeds veel nieuwe aanmelders, maar ook veel afvallers. Als nu iedereen die hier zit 3 leden werft, dan staan we weer op winst. Met een relatief kleine inspanning is het nieuws in januari: de SP blijft groeien!
Dit is ook het moment om te investeren in je ledencontacten. Het blijkt dat een kwart tot een derde bereid is iets voor de SP te doen. Er komt een eindejaarsgeschenk. Op 18 december zijn de geschenken bij de afdelingen; een mooie gelegenheid om mensen te laten weten dat je hun steun waardeert. Ondervind je problemen met bestelling of aflevering van geschenken: klop dan even bij mij aan.
Er gaat overal wel eens iets mis. De Lijn is gewijzigd en de juiste versie is uitgedeeld op de Partijraad.
De jaaragenda 2009 staat op SPNet

De Partijraad stelt het partijraadverslag van 20 september ongewijzigd vast.

Paul Lempens roept de aanwezigen op om in actie te komen tegen de 'modernisering' van de WSW - over eufemismen gesproken! Het advies van de commissie fundamentele herbezinning WSW betekent het einde van de sociale werkvoorziening. Er is een pamflet op SPNet, waarmee je de mensen in je lokale sociale werkplaats een hart onder de riem kunt steken. En dat hebben ze nodig. Vragen? wsw@sp.nl en wswplein.nl

Renske Leijten vertelt dat er vele banen in de thuiszorg op de tocht staan. Steeds meer thuiszorginstellingen noemen de thuiszorg een 'onrendabele lijn'. In de gemeentes waar de aanbestedingen weer beginnen: ga naar de mensen en de werkers toe en kom op voor de thuiszorg. Op 12 december is er een debat. Zij hoopt dat alle lokale actiecomités ook naar Den Haag komen om van zich te laten horen!

Afdelingen

Vincent Mulder informeert de Partijraad over een nieuwe afdeling in oprichting: Leudal. Een aantal actief geworden SP'ers uit de nieuwe herindelingsgemeente Leudal gaan, begeleid door de afdeling Weert, aan de slag. Een aantal afdelingen lijkt niet levensvatbaar en daar proberen we oplossingen voor te vinden. Zo valt Noord-Oost-Friesland nu onder de Twa Dielen; de leden blijven zo actief. We blijven zoeken naar dit soort oplossingen. Er is ook een nieuwe afdeling: Heerhugowaard - een voortvarende modelafdeling, volgens Vincent Mulder.

Socialisten, de mensen achter de idealen

Tiny Kox presenteert het boek 'Socialisten, de mensen achter de idealen', een bundeling van de Spanning-artikelen over socialisten. Op de kaft staan Joop den Uyl en Karel Glastra van Loon. Karin Kuiper, weduwe van de overleden schrijver, ontvangt van Tiny Kox het eerste exemplaar. Kuiper is ontroerd dat Karel op de voorkant met Joop den Uyl staat: "Ik hoop dat dit boek jullie kan inspireren het socialisme verder uit te dragen."

De financiële crisis

Op basis van de voorstellen van de SP over de crisis, is er een discussie met Agnes Kant en Ewout Irrgang. Vragen en opmerkingen van de Partijraad, naar onderwerp geordend:

Over de 30 punten in het algemeen:

de 30 punten zijn wat conservatief. Het Rijnlandse model is ook kapitalisme. Kan het niet wat offensiever?
is het niet tijd om ideologisch in de aanval te gaan?
dit zijn 30 goede punten; we moeten er niet teveel bijhalen. Het is niet een nieuw beginselprogramma.
het is in te moeilijke taal geschreven.

Over de analyse:

de relatie met de verschuiving van (economische) macht naar het Oosten ontbreekt.
waar is de Europese invalshoek?
we missen nog een analyse van het verband tussen de financiële sector en de reële economie.
het langetermijnperspectief wordt gemist.
wat nog mist in de analyse is de destructieve kant van derivatenhandel.
het IMF moet worden afgeschaft, niet hervormd.
werknemers moeten een beslissende rol bij overnames krijgen.

Over de praktische invulling:

we moeten duidelijker maken wat het voor het huishoudboekje van mensen betekent.
we moeten scholingen organiseren om onze echte alternatieven onder de aandacht te brengen.
is het niet verstandig meer en meer pragmatische oplossingen te geven?
wat is de strategie? Welke punten zijn haalbaar?
we missen het handelingsperspectief voor afdelingen.

Over specifieke punten:

punt 10 (over toetsing van financiële producten) moet ook van toepassing zijn op producten van verzekeraars.
punt 13: kan uitgelegd worden welke 'ratings' wordt bedoeld, waar onderzoek naar moet worden gedaan?
punt 19: waarom een voorstel om de helft van commissarissen door de werknemers te laten benoemen? Waarom niet de helft plus één?
punt 25 over het onderzoek naar de mogelijkheid van een systeem van vaste wisselkoersen: wellicht een spoedopdracht voor het Wetenschappelijk Bureau?

Agnes Kant beantwoordt als eerste een aantal van de gestelde vragen.
Dit is het eerste antwoord van de SP, maar zeker niet het laatste. Op de vragen in de trant van 'is dit het nou?', zeg ik nee, dit is concreet wat de lessen op de korte en middellange termijn zijn. Hadden we verder moeten gaan? Nu al zag ik koppen als 'SP ruikt kans om communisme in te voeren'. Het blijft een afweging. Het wordt nu wel serieus genomen. Of het allemaal wordt overgenomen, valt nog te bezien. Maar we brengen ze wel in verlegenheid.

Bos doet het volgens de peiling goed met de crisis. Wij gunnen hem deze bonus op korte termijn. Wij gaan echter voor de lange termijn. Er staat een aantal dingen niet in onze voorstellen staat, maar dat betekent niet dat we het niet breder moeten trekken. Zelf als afdeling die vertaling maken. Bijvoorbeeld het IJsselmeerziekenhuis: wij moeten duidelijk maken dat het niet in de uitverkoop moet. Ook hier moet niet voor de korte termijn, maar voor de lange termijn gekozen worden.

Over de terminologie in de krant: sommige dingen heten zoals ze heten. Hou er een bijeenkomst over en probeer het uit te leggen als je gaat buurten.

Ewout Irrgang aan het woord.
Dit is bepaald geen slappe hap. Het is prima dat we meer willen dan het Rijnlandse model, maar voorlopig wil ik dan wel eens horen wat dan ons uitgewerkte alternatief daarvoor is. Ondertussen lees ik in het Financieel Dagblad, dat men de voorstellen van de SP serieus moet nemen omdat de hele Kamer zal gaan grasduinen in onze ideëen.

Het afschaffen van de IMF. We hebben hierover getwijfeld. Er is in elk geval wel noodzaak voor een internationaal instituut. En de grotere rol voor werknemers bij overnames: dat vinden we inderdaad, maar dat staat hier niet in. En inderdaad geldt verbeterd toezicht op financile producten k voor producten van verzekeraars. Het Europese perspectief: het is mogelijk dat er Europese oplossingen worden bedacht. Dat is moeilijk te voorspellen, maar het is niet waarschijnlijk dat dat goed wordt opgepakt. Ook het punt over de verschuivende economische macht naar het Oosten onderstreep ik. Staat alleen niet hierin. Het idee om het Wetenschappelijk Bureau punt 25 te laten onderzoeken is geen slechte.

En tot slot wat betreft het handelingsperspectief: de ingewikkelde materie nodigt juist uit tot organiseren. We moeten in de afdelingen over dit onderwerp praten. Organiseer dat en vraag ons om uitleg te komen geven.

In een tweede ronde komen de volgende vragen en opmerkingen naar boven:

ondanks dat het alternatief nog goed uitgewerkt moet worden, is de analyse toch te positief over het Rijnlandse model.
we moeten serieus nadenken over de mogelijkheid van en nationale bank, op dezelfde manier en om ongeveer dezelfde redenen als destijds de Postbank is opgericht.
het is heel goed dat dit als een startpunt wordt gezien. Het maakt ruimte om de verdergaande discussie ook te voeren.
als deze 30 punten worden doorgevoerd, dan hebben we ongeveer de situatie die we eind jaren '70 hadden. Maar die had ook zo zijn tekortkomingen.
we moeten onze discussie over democratisering van de economie nu echt doorzetten!
is het een idee dat degene die controleert (de overheid) ook verantwoordelijk wordt voor de gevolgen?
het nadeel van werknemerscomissarissen laat zich in Duitsland zien, waar ze gewoon met veel geld omgekocht worden.
moet er niet meer informatie bij elk financieel product, zodat mensen weten waar ze aan toe zijn?

Ewout Irrgang vervolgt de discussie.
Democratisering van de economie, dat is de essentie van socialisme. Ik steun de oproep om deze discussie in onze partij stevig op te pakken. Wat betreft de staatsbank: ik denk dat tegenwoordig de financile wereld er anders uitziet dan dertig jaar geleden - het is zo vervlochten en internationaal dat de invloed van zo'n staatsbank minimaal zal zijn. De omgekochte commissarissen in Duitsland laten zien dat we met slimme ideen moeten komen voor de democratisering van de economie. En ten slotte de financile bijsluiter: die is er al, maar mensen lezen 'm niet.

Agnes Kant beantwoordt ook nog enkele vragen.
Het Rijnlandse model is inderdaad geen eindstation. Maar dat betekent niet, dat we nu niets aan de korte termijnproblemen moeten doen. We hebben het gehad over onze voorstellen en dat die worden overgenomen. Denk niet dat we met de voorstellen van Bos af zijn van de bonussencultuur. Alleen bij de genationaliseerde banken, en alleen voor volgend jaar, wordt afgezien van bonussen. Op de vraag hoe we dit praktisch omzetten wil ik nog kwijt dat wij de partij zijn die zal opkomen voor de mensen die onderaan de ladder staan als de recessie eenmaal toeslaat. Als voorbeeld noem ik het voorstel van Fons Luijben, om de pensioenfondsen te steunen, zodat 2,2 miljoen ouderen er volgend jaar niet op achteruit hoeven gaan.

‘Het moet nu anders’ is de titel van onze krant over de crisis. Die titel is voor veel mensen een eye opener. Denk niet: we hebben gelijk en de rest komt vanzelf. Dit wordt hard werken. Wij moeten knokken voor een wereld waar de mens centraal staat en niet de macht.

Jan Marijnissen sluit de discussie af met de mededeling dat Eerste Kamerlid Geert Reuten een stuk aan het schrijven is over democratisering van de economie. Begin volgend jaar zal dit beschikbaar zijn voor de afdelingen.

Buurten in de buurt

De Partijraad wordt verdeeld in groepen. In de kleinere groepen wordt gesproken over het rapport 'De buurt, schaal van de toekomst' en het buurten met de ZO-krant. Waar de eerste onze analyse bevat van hoe de maatschappij menselijker kan worden ingericht, is het buurten met de ZO-krant onze werkwijze. De groepen praten over de vraag hoe je die analyse en werkwijze kunt vervlechten. Het rapport is een manier van kijken, die je op het spoor zet van mogelijke verbeteringen voor mensen op buurtniveau. Gericht vragen en vooral luisteren naar mensen, en dit gebruiken in je eigen, lokale vertaling van onze analyse, helpt afdelingen om acties te organiseren en mensen daarbij te betrekken.

Afsluiting

Partijvoorzitter Jan Marijnissen sluit de Partijraad af. Hij stelt de vraag op welke manieren we allemaal voor een betere wereld strijden. Door onderzoek en studie, door strijd te leveren en door onze partij op te bouwen. We voeren economische, ideologische en politieke strijd, voor de belangen van gewone mensen. De SP is groot geworden door twee dingen centraal te stellen: we gaan naar de mensen toe, en we komen met plannen voor verbetering van hun leefomgeving.

Tot slot: in 2010 zijn er gemeenteraadsverkiezingen. Zijn jullie daar al klaar voor? Zorg dat je je lijst met mogelijke kandidaten klaar hebt, zodat je ruim de tijd hebt om ze te testen. En grijp de talloze mogelijkheden aan om in je gemeente aan de slag te gaan. Want - als je nog aansporing nodig hebt - je wordt over anderhalf jaar afgerekend op wat je gedaan hebt. Wat gaan jullie het komende jaar doen?

Overzicht verslagen partijraad