Licht patiënten in over commercieel gebruik weefsel
Patienten die weefsel en bloed afstaan voor onderzoek moeten vooraf worden geïnformeerd als de resultaten daarvan commercieel worden gebruikt. Dat stelt SP-Kamerlid Henk van Gerven naar aanleiding van de activiteiten van het biotechnologiebedrijf Cavadis BV. Dat bedrijf is opgericht door Erasmus Medisch Centrum en het Universitair Medisch Centrum te Utrecht. Ook een farmaceutisch bedrijf is onderdeel van deze BV.
Uit een uitzending van Argos blijkt dat Cavadis BV exclusief toegang heeft tot de wetenschappelijke resultaten van de biobank met patiënteninformatie die deze twee universiteiten hebben opgezet op basis van donaties van hun patiënten. Deze patiënten weten wel van onderzoek door de universiteiten maar niet dat er ook commercieel gebruik wordt gemaakt van de gegevens uit het onderzoek.
Van Gerven: “Er is al acht jaar een wet in de maak om de zeggenschap over lichaamsmateriaal voor onder andere onderzoeksdoeleinden te regelen. Die zeggenschap van donoren staat nu in geen enkele verhouding tot de financiële voordelen die bedrijven kunnen halen uit genetische en andere informatie. Al diverse malen heeft de SP deze ongewenste commercialisering en vermenging van publieke met private belangen aan de orde gesteld. Het is hard nodig dat er normen en regels komen voor het commerciële gebruik van lichaamsmateriaal.”
De SP is ook van mening dat onderzoek moet worden ingesteld door de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Het toezicht op de uitvoering van onderzoek en het ter beschikking stellen van lichaamsmateriaal schiet te kort. De praktijken bij de biobank van Erasmus MC, UMC Utrecht en Cavadis met name wat betreft het informeren van patiënten moeten worden doorgelicht. Ook moet duidelijk worden welk farmaceutisch bedrijf betrokken is bij Cavadis. Tot nu toe weigert initiatiefnemer professor Pasterkamp de naam van het bedrijf bekend te maken of de patiënten in te lichten.
Van Gerven maakt zich grote zorgen over de vermarkting van wetenschappelijk onderzoek. Verstrengeling van publiek en eigen belang moeten worden voorkomen. Van Gerven: “In de VS waar dit al langer speelt, heeft dit geleid tot een veranderende ethiek in de wetenschap. Waar men voorheen de moraal had dat 'in goede doen zijn’ haaks staat op ‘het goede doen' geldt nu ook onder de wetenschappers de moraal dat 'wie geen geld binnenhaalt geen goede wetenschapper kan zijn'.“
