Verslag Partijraad 23 februari 2008
De Partijraad begint ook deze keer met een kort filmpje, met opvallende optredens van SP'ers in de Tweede Kamer en in de media de afgelopen maanden.
Opening door Hans van Heijningen
De algemeen secretaris introduceert de Noorse gastspreker. Socialisten zijn internationalisten en leren dan ook graag van elkaar. In Noorwegen regeert de Socialistisch-Linkse Partij (SV) mee. Audun Lysbakken van de SV is hier om met zijn partijgenoten te leren over het activisme van de SP; hij zal hier vertellen wat het betekent voor een socialistische partij om mee te regeren.
Toespraak Audun Lysbakken
Lysbakken dankt de Partijraad dat hij te gast mag zijn en brengt de groeten over van de SV-Minister van Financiën en partijvoorzitter, Kristin Halvorsen. Hij feliciteert de SP met alle vooruitgang die de partij boekt; de SP is een inspiratie voor heel links Europa. De SP en de SV zijn gelijkgestemde partijen; links met een moderne, beide-voeten-op-de-grond-opvatting van socialisme.
Sinds tweeënhalf jaar zit de SV in de regering. Het neoliberalisme begint haar impuls te verliezen en alleen links kan een alternatief bieden. De SV heeft dan ook laten zien dat het anders kan. Zo hebben ze het aanbieden van tijdelijke arbeidscontracten moeilijker gemaakt, openbare scholen versterkt en de opkomst van private scholen geremd. Binnenkort zullen alle noodzakelijke schoolbenodigdheden gratis zijn voor leerlingen. De boycot van Palestina is gestopt en schulden van ontwikkelingslanden zijn kwijtgescholden. Nu verzetten de SV zich tegen de plannen voor een raketschild, omdat dat zal leiden tot een nieuwe wapenwedloop. Lysbakken vraagt de SP steun hiervoor.
Lysbakken stelt, dat dit niet allemaal per se socialistische verbeteringen zijn; eerst moeten de gevolgen van jarenlang neoliberaal beleid worden gerepareerd. Daarna is er ruimte voor meer offensieve ideeën. Bij de coalitieonderhandelingen – met sociaal-democraten en de boerenpartij – heeft de SV gezegd: je moet op alles compromissen willen sluiten, behalve op de richting van het beleid. Dus: meer gelijkheid, meer democratie en meer duurzaamheid.
In de peilingen daalt de SV. Dat is een gevolg van het feit dat de coalitie links van de sociaal-democraten uit is gekomen; voor kiezers die een linksere koers willen, zien de sociaal-democraten er nu weer interessanter uit. Daarbij komt dat de verschillen tussen de partijen minder in de openbaarheid komen: je draagt samen het beleid. Linkser beleid leidt er ook toe dat maatschappelijke bewegingen zoals de vakbeweging minder actief worden omdat zij het grotendeels eens zijn met het beleid. En linkse politiek is gebaat bij een actieve vakbeweging.
De SV zal moeten laten zien dat ze echt het verschil maakt. Lysbakken wenst de SP het allerbeste met de uitdagingen waar de partij voor staat.
Uitvoering congresbesluiten
De algemeen secretaris herinnert eraan dat de opdracht van het congres was om de fundamenten te versterken. Er wordt op verschillende manieren gewerkt aan het binden van mensen aan de partij.
- De 1,8 miljoen NU-kranten zijn ingezet om mensen in het land te laten zien waar de SP staat en hoe wij werken. Komend jaar komen er nog 3 nummers. Als afdelingen ideeën hebben over de inhoud, de distributie enzovoort, geef dit dan door aan de algemeen secretaris.
- Het SP-feest in Walibi in mei voor leden en de mensen uit je netwerk; hierover straks meer.
- Scholing krijgt een grote prioriteit, met nadruk op werken onder de mensen en wat het betekent om mee te besturen. We hebben meer mensen nodig, dus we zullen nog beter moeten worden in het bezoeken van leden en het betrekken van actieve leden. De vier scholingsweekenden voor voorzitters en organisatiesecretarissen zijn hiervoor bedoeld. Die lopen inmiddels al.
- De Heel de Mens-scholing die is opgezet, draagt bij aan de politieke kwaliteit van onze actieve leden. De algemeen secretaris roept afdelingsvoorzitters dan ook op om hun leden te motiveren mee te doen.
- Het gaat de goede kant op met de afdelingsverslagen. Complimenten aan de afdelingen. Niet iedereen doet het trouw, maar er zit een stijgende lijn in.
- Het congres vroeg om een commissie geschillen afdrachtregeling. Die is er nu; Bart Vermeulen (voorzitter), Meta Meijer en Wiel Senden.
- De integratienota waar het congres om vroeg zal in maart in het Partijbestuur besproken worden. In april kunnen de regioconferenties zich erover buigen. Daarna kan de nota worden vastgesteld door de Partijraad.
Financiële verslagen
Penningmeester Rosita van Gijlswijk heeft een lijstje van afdelingen die nog niet hebben voldaan aan de afspraak om de financiële gegevens over 2007 aan te leveren. Zelfs na enkele herinneringen. Zonder deze gegevens kan de penningmeester niet op tijd de cijfers aan de accountant voorleggen. Zij vraagt steun aan de Partijraad voor de volgende afspraak: afdelingen hebben tot maandag 25 februari de tijd om de gegevens aan te leveren via SPnet, anders ontvangen deze afdelingen vanaf april geen kwartaalbijdrage meer. Het voorstel wordt gesteund door de Partijraad.
De thuiszorg
Na het filmpje De naakte waarheid neemt Agnes Kant het woord. De dame in het filmpje heet Mieke. Het is Mieke gelukt om de thuiszorg op de agenda te zetten. Het filmpje heeft erg veel positieve reacties en reacties van herkenning opgeleverd. Andere partijen reageerden in eerste instantie met ontkennen: de SP overdrijft, misleidt. Maar ineens repareerde staatssecretaris Bussemaker toch een enkele dagen eerder niet-bestaand probleem en nam één van onze voorstellen over: thuiszorginstellingen moeten mensen de keus geven tussen alfahulp en een medewerker in loondienst. Dat succes is óns succes.
Nu het onderwerp op de agenda staat, moeten we stevig doorpakken, want we zijn er nog niet. Door de lage prijzen als gevolg van de aanbesteding is het de vraag wat instellingen mensen in vaste dienst voor salaris kunnen bieden. Van thuiszorgwerkers wordt gevraagd loonoffers te brengen, en ontslagen zijn nog steeds niet van de baan.
Ga de strijd lokaal aan en stel de vraag: is het tarief wel voldoende? Een tip: vraag eens na wat er per uur betaald wordt aan het schoonmaken van het gemeentehuis en leg dat naast de thuiszorgtarieven. Andere onderwerpen waarop je lokaal kunt doorpakken: de eigen bijdrages in veel gemeenten, en de manier waarop geïndiceerd wordt – daarover wordt overigens binnenkort een radiospotje gelanceerd.
Agnes Kant roept afdelingen op de verstuurde enquête nu snel in te vullen; begin maart zijn de debatten al en de informatie van de afdelingen is erg belangrijk. Maar ook: kom in actie! Helmond en Rotterdam zijn twee voorbeelden van afdelingen die er veel werk van hebben gemaakt. Zij geven als tips dat je met enquêtes naar mensen toe moet; een meldpunt op een website is niet voldoende. Betrek andere organisaties erbij en organiseer een debat. Eerst zelf onderzoeken en dan één van de woordvoerders uit de Tweede Kamer vragen om langs te komen voor een thema-middag of forum.
Een aantal afdelingen passeren de revue, waar ontslagen dreigen en die nu de kans hebben om in actie te komen. Er worden ervaringen uitgewisseld. Een paar tips: op SPnet is te vinden wat nou precies de kritiek en onze voorstellen zijn. Loop eens mee met een thuiszorgwerker om een indruk te krijgen van het krappe schema. Afdelingen met weinig actieven moeten juist deze kans grijpen om mensen bij de SP te betrekken.
De buurten in!
Na de pauze werd in zes groepen gediscussieerd over de stellingen van Johan Kwisthout. Terecht wijst hij op de noodzaak dat wij, SP'ers, opkomen voor de veiligheid en leefbaarheid in de buurten. Als partij die naam heeft onder de mensen te komen moet er wel hard gewerkt worden om dat zo te houden. Op de markt staan is niet genoeg: juist de gesprekken met mensen als je ze opzoekt in hun eigen buurt zijn belangrijk om inzicht te krijgen in wat ze belangrijk vinden.
Walibi 18 mei
Renske Leijten kondigt de ‘SPELEN' aan in Walibi op 18 mei. Op een toplocatie en een topprogramma willen we met allen een mooie dag maken. Met actieve leden, maar ook met de mensen uit onze netwerken, zoals de mensen waarmee we samenwerken in de thuiszorgacties, de mensen waarmee we zij aan zij hebben gestreden tegen sloop, enzovoort.
We spreken af dat als een afdeling een volle bus heeft, 50 tot 55 mensen, dat ritje heen en terug €5 per persoon kost, waar je ook vandaan komt. De SP legt de rest bij. En als afdeling kun je er natuurlijk voor kiezen om je vrijwilligers het toegangskaartje te schenken. Om te laten zien dat ze belangrijk zijn voor de afdeling. Een grote partij houdt een groot feest in een groot park.
Kort
- Jamila Yahyaoui van ROOD wijst de Partijraad op de Mosquitoplaag; het piepende anti-jongerenapparaat dat al in 60 gemeentes tegen hangjongeren wordt ingezet. ROOD wijst de mosquito-aanpak af, omdat het geen structurele oplossing is, het niet bekend is of de apparaten schadelijk zijn en bovendien irritant hoorbaar is voor álle mensen jonger dan 25 jaar, dus niet alleen voor overlastgevende jongeren, maar ook bijvoorbeeld voor kleine kinderen. ROOD wil met de ROOD-groepen op onderzoek uit. Er is een enquête ontwikkeld, met een stappenplan om in actie te komen. Jamila roept de afdelingen op hun jongeren hiermee aan het werk te zetten.
- Marianne Langkamp toont het rapport Kansen voor alle kinderen?, waarin de resultaten staan van een onderzoek onder consultatiebureau-artsen. Wat blijkt: er is te grote werkdruk en er is flink achterstallig onderhoud in de jeugdzorg. Marianne roept afdelingen op hier lokaal werk van te maken. Onderzoek de situatie in jullie gemeente en bied bijvoorbeeld de wethouder dit rapport aan. Afdelingen kunnen contact opnemen met Marianne of Ineke Palm; zij komen graag langs voor een informatie- of actiebijeenkomst. Het gaat om de toekomst van onze kinderen.
- Jasper van Dijk vertelt over de commissie Dijsselbloem die heeft geconcludeerd dat 20 jaar lang het onderwijs is verwaarloosd. Daarmee zijn de problemen nog niet opgelost. Het lerarentekort is enorm: er zijn 100.000 nieuwe leraren nodig de komende jaren. Minister Plasterk is van plan dit scholen zelf te laten oplossen, bijvoorbeeld via prestatieloon. Wat betreft de ophokplicht is de PvdA nu gedraaid: ook zij willen onderzoek naar een realistische urennorm. We willen met deze thema's aan de slag. Er komt een meldweek, er komt een flyer en afdelingen kunnen debatten organiseren in scholen. Jasper kondigt aan dat de SP op 8 maart op dezelfde locatie als de Partijraad een onderwijsconferentie organiseert, bedoeld voor leden die in het onderwijs werken of er affiniteit mee hebben.
- Jan de Wit nodigt partijleden uit om op vrijdag 7 maart naar theater Diligentia in Den Haag te komen. Dan organiseert de SP het symposium ‘Crisis in de rechtsstaat?'. Onder andere Maurice de Hond, professor Crombag en professor Derksen buigen zich over de vraag of de voorbeelden van een falend rechtssysteem incidenten zijn of structureel. Snel aanmelden, want het is al bijna vol.
- Coen van der Veer uit Vught vraagt andere afdelingen om per e-mail met tips over accommodatiebeleid te komen. Vooral ideeën over de schaal waarop voorzieningen op wijkniveau gehouden kunnen worden zijn welkom.
Toespraak Jan Marijnissen
De partijvoorzitter begint met de vaststelling dat slechts 15 procent van de Nederlanders tevreden is over het kabinetsbeleid. De coalitie heeft nog maar 60 zetels in de peilingen. Zo weinig steun is in het eerste jaar van een nieuw kabinet nog nooit vertoond.
Bij het aantreden van het kabinet gaf de SP het regeerakkoord het voordeel van de twijfel; het leek zich te richten op minder individualisering en meer gemeenschapszin. Maar na een jaar is het nog oorverdovend stil in Den Haag. Hoe is het mogelijk dat het nieuwe kabinet een jaar lang niets gepresteerd heeft? Dat komt omdat er helemaal geen nieuw kabinet is. Het is eenvoudig een voortzetting van de drie eerdere kabinetten Balkenende. Armoede: niks gedaan. Hypotheekrenteaftrek: onbespreekbaar. Topinkomens: niks gedaan. Meer geld naar onderwijs: leraren kunnen rekenen en die weten dat die extra 1 miljard een sigaar uit eigen doos is. Marktwerking in de thuiszorg: willen ze niks aan veranderen. Ouderenzorg: niks. Irak-onderzoek: komt er niet. Afghanistan: we zijn gewoon gebleven, het referendum over de Europese grondwet kwam er ook niet. Het enige verschil met eerdere kabinetten Balkenende is dat de PvdA de plek van de VVD heeft ingenomen. Het feestje van de PvdA om een jaar in de regering te vieren was dan ook vooral een persmoment om te laten zien hoeveel ze hadden gepresteerd – want dat was nog niemand opgevallen.
Vorige week verscheen het rapport over de marktwerking, een onderzoek waar de SP om gevraagd had. Is het wel verstandig en hoe is het uitgepakt? Helaas is het uitgevoerd door de mensen die een grote rol hebben gespeeld bij de invoering ervan: het ministerie van Economische Zaken. De slager die zijn eigen vlees keurt. Marktwerking heeft nadelen. De prijs gaat omhoog, de service omlaag, lonen worden lager en arbeidsvoorwaarden slechter. Verrijking aan de top en de bureaucratie neemt toe. Wij als SP gaan zélf onderzoek doen. We gaan de mensen vragen hoe marktwerking in hun sector uitpakt. En we gaan dat combineren met actie. Want als het kabinet er ook in 2008 niets van bakt, dat is het aan de SP om met de ideeën uit eigen onderzoek naar de Tweede Kamer te komen. En ideeën hebben we. Wij hebben voorstellen voor een menselijker thuiszorg, aanpak van hoge inkomens, aanpak van armoede en aanpak van bureaucratie – op alle terreinen.
Ze zijn nog niet van ons af. Wij zullen in actie komen als het kabinet de Bosbelasting ook daadwerkelijk gaat uitvoeren. Als ze het durven weer met de versoepeling van het ontslagrecht te komen, als ze de marktwerking verder introduceren. En de 40 wijken van mevrouw Vogelaar. Ik geef je op een briefje: over een paar jaar zijn die 40 wijken heus wel wat beter. Maar daar hebben dan 400 andere wijken de prijs voor betaald. Wij hebben het niet over 40 wijken, maar over alle 400 wijken met sociale huisvesting, die zo georganiseerd moet worden dat iedereen weer een fatsoenlijk, betaalbaar huis krijgt.
Wilders en Verdonk staan samen virtueel op 25 zetels. Op de vraag die ik vaak hoor, "Jan wat doen we daaraan?", antwoord ik: beter zijn. Als wij niet voorop lopen bij het benoemen van problemen en het aandragen van oplossingen, dan gaat extreem-rechts ermee aan de haal. De een zegt voor de vrijheid te zijn, maar pleit voor het verbod op een boek en een geloof. Wij noemen dat gewoon pure discriminatie. Het is een ongeoorloofd onderscheid maken om wat iemand is , niet om wat hij doet. Het is levensgevaarlijk: in Zuid-Afrika, en ook in de VS nog tot in de jaren zestig, werd er bij wet een ongeoorloofd onderscheid gemaakt. Wij moeten als SP vooraan staan om deze foute ideeën te bestrijden. Altijd en overal.
Jan Peter Balkenende was in 2007 vrijwel onzichtbaar. Niemand heeft bij hem het gevoel: dit is mijn bondgenoot. Hij is niet de man met de visie op hoe je een menselijke thuiszorg organiseert, op wat de essentie van onderwijs is. Hij neemt ons kwalijk een zesjescultuur te hebben – zijn volk geeft hem minder dan een zes. Waar is de VOC-mentaliteit van dit kabinet? Waar is de ambitie? Niemand weet waar dit kabinet voor staat. Het is een passieloos verstandshuwelijk, en dat is vooral niet goed voor de kinderen. Jan Peter Balkenende: u bent de premier van dit land; gedraag u er dan ook naar. Kom tevoorschijn en ga aan de slag.