Oud-defensiemedewerker Fred Spijkers winnaar Rooie Reus-prijs 1999
Oud-defensiemedewerker Fred Spijkers uit Culemborg heeft vanmiddag in Nieuwspoort de Rooie Reus-prijs 1999 toegekend gekregen. De prijs, een sculptuur van kunstenaar Aris Roskam en een geldbedrag van 5000 gulden, is een initiatief van de Socialistische Partij en wordt jaarlijks toegekend aan de persoon of organisatie die zich op gedurfde en originele wijze inzet voor behoud van solidariteit en de samenleving en tegen maatschappelijk onrecht.
De jury onder voorzitterschap van oud Tweede-Kamerlid Frans Moor verklaarde "diep respect te hebben voor de wijze waarop Fred Spijkers is opgekomen voor de weduwe van Rob Ovaa en voor het gevecht dat daarop volgde met Defensie en de rechtelijke macht." Fred Spijkers weigerde om in opdracht van de Defensieleiding te liegen over de ware toedracht van het "mijnongeluk" in 1984. Als bedrijfsmaatschappelijkwerker moest hij de weduwe van de bij het ongeluk omgekomen Rob Ovaa – in strijd met de waarheid – vertellen dat haar man zelf schuld had aan het afschuwelijke ongeluk. Dat was het begin van een vijftien jaar durende macabere strijd van Spijkers met de defensieleiding. In strijd met de waarheid werd ontkend dat Defensie al lang op de hoogte was van de ondeugdelijkheid van de betreffende mijnen. Eveneens werd ontkend dat Fred Spijkers iets te maken had gehad met de betreffende zaak en werd geprobeerd aan te tonen dat hij niet goed bij zijn verstand zou zijn. Pas nadat de kwestie uitgebreid in de media kwam en de Tweede Kamer zich ermee ging bemoeien werd Spijkers na vijftien jaar in het gelijk gesteld.
Ook genomineerde Paul van Buitenen werd lof toegezwaaid voor zijn moedige beslissing blunders, gesjoemel en andere misstanden van de Europese Commissie naar buiten te brengen ondanks alle negatieve gevolgen voor zijn persoon. Mede door de actie van van Buitenen kwam eerder dit jaar de Europese Commissie voor het eerst in haar bestaan ten val. De journalist Joep Dohmen uit Heerlen, die besloten had om de nominatie niet te aanvaarden, was ook op de prijsuitreiking aanwezig. In zijn verklaring stelde hij dat een journalist gewoon zijn werk goed moet doen en dat de Rooie Reus-prijs voor anderen voorbehouden moet zijn.
De prijs is vernoemd naar de legendarische actievoerder Dirk de Vroome, die met name in Zuid-Nederland furore maakte als "Rooie Reus". Die aanduiding verwees naar de rode toga die De Vroome droeg als hij het in de rechtszaal opnam voor slachtoffers van groot en klein maatschappelijk onrecht. Ook op andere plaatsen deed De Vroome keer op keer van zich spreken, door bijvoorbeeld vermomd als generaal of hoge ambtenaar ergens te verschijnen. Vier jaar geleden besloot de Socialistische Partij een nieuwe prijs in het leven te roepen om mensen die zich inzetten voor behoud van solidariteit en tegen maatschappelijk onrecht, te sieren met de geuzennaam van De Vroome, die in 1986 overleed. Eerdere winnaars waren de onderzoeksjournalisten Stella Braam en Chris de Stoop, de Rotterdamse actievoerster Annie Verdoold en Gezondheidswinkel "De Witte Jas". De jury bestond dit jaar naast Frans Moor uit Hennie de Vroome (weduwe van de Rooie Reus), de journalisten Stella Braam en Elma Verheij, Tweede Kamerlid Jan Marijnissen en voormalig vakbondsvoorman Herman Bode.