De slager die zijn eigen vlees keurt
Soldaat Geffens (20) liep bij een oefening voor de Luchtmobiele Brigade zwaar hoofdletsel op waaraan hij overleed. Anonieme bronnen hebben de militaire vakbond AFMP gemeld dat er sprake was van harde klappen.
Het voorval is onderzocht door de Marechaussee onder leiding van het Militaire Openbaar Ministerie (OM), ook wel de Militaire Kamer genoemd. Maar volgens het Militaire OM (lees: Marechaussee) is niet vast te stellen hoe zijn hoofdletsel is ontstaan. Daarmee is de kous af, niemand word vervolgd.
Je zou zeggen dat de leidinggevenden altijd verantwoordelijk zijn, dat de onderste steen boven moet komen. Maar kennelijk niet als het om een dodelijk incident gaat bij een militaire oefening. Geen vaststellingen, niemand verantwoordelijk, zaak gesloten. De aard van de oefening, het gebruikte geweld en de omstandigheden waardoor het zo uit de hand liep, blijven nu onaangeroerd. Dit soort oefeningen en de protocollen waaraan ze moeten voldoen, zullen niet aangepast worden.
Jongens en meisjes die bij defensie tekenen, zijn overgeleverd aan een rechtsgang die niet deugt of op zijn minst uit de tijd is. Tijdens de behandeling van een wijziging van de militaire ambtenarenwet, pleitte oud-Kamerlid Remi Poppe ervoor dat ook voor militairen de gewone rechtsgang begaanbaar moet zijn. Dus ook in het geval dat bij een oefening een ernstig ongeval plaatsvindt.
Gebeurt iets dergelijks bij een bedrijfsoefening, dan zal de onafhankelijke Arbeidsinspectie onderzoek doen. In dit geval deed de Marechaussee onderzoek, of wat daarvoor door moet gaan. Dat lijkt op de slager die zijn eigen vlees keurt. Jonge mensen die voor militaire dienst tekenen, hebben geen recht op wettelijke bescherming die gewone burgers wel hebben. Ze vallen buiten de bescherming van de Wet op de Arbeidsomstandigheden. Op werkweigering, ongeacht de reden, staan zware straffen vanuit de Krijgsraad en ook overtredingen buiten diensttijd worden door de Krijgsraad beoordeeld.
Militairen - burgers in uniform - kunnen geen beroep doen op gangbare civiele rechtsbescherming. Om die reden stemde de SP tegen de militaire ambtenarenwet. Het wordt tijd dat de militaire tucht en de bijbehorende regels worden aangepast. Bij ongevallen, overtredingen door militairen en conflicten met meerderen, zal een gewone civiele rechtsgang voorkomen dat de slager zijn eigen vlees keurt. Het is immers onaanvaardbaar dat bij een dodelijk ongeval de oorzaak niet wordt gevonden, laat staan dat niemand verantwoordelijk wordt gesteld.
Remi Poppe Jasper van Dijk
