Kernwapens weg!

Deze week vergaderde de NAVO over Afghanistan maar vooral ook over haar eigen toekomst. De verdragsorganisatie zit een beetje met de handen in het haar. De oude tegenstelling tussen Oost en West is weggevallen en nieuwe vijanden hebben zich nog niet aangediend. De traditionele verdediging van het eigen grondgebied is dus niet direct meer nodig en daarom is de NAVO al meer dan tien jaar buiten het eigen gebied actief. Onder meer in Irak en Afghanistan. Succes lijkt hier echter uit te blijven. De NAVO weet met zijn grote legers de guerrillastrijd met opstandelingen niet zomaar te winnen.

De NAVO is op zoek naar een nieuwe missie en de discussie daarover begon op deze NAVO-top. Uiteindelijk moet die discussie uitmonden in een nieuw strategisch concept. Daarin komt te staan wat de NAVO moet doen en met welke middelen. Over één van die middelen heb ik de discussie in de Tweede Kamer aangezwengeld: kernwapens. Kernwapens dateren echt uit de tijd van de grote tegenstellingen. Het zijn wapens die alleen inzetbaar zijn bij een groot conflict aangezien de gevolgen, zo blijkt uit de geschiedenis, meteen honderdduizenden, mogelijk zelfs miljoenen mensen treffen. Nu het risico op een groot conflict nagenoeg is weggevallen, zijn die kernwapens overbodig geworden.

De Nederlandse regering heeft recent bij monde van minister Verhagen van Buitenlandse Zaken laten weten ook te streven naar volledige kernontwapening. Weliswaar staat het gebruik van kernwapens nog wel in het huidige strategische concept, niets houdt ons tegen om toch te werken in de richting van kernontwapening. “Elk land moet proberen dichter bij dat einddoel te komen”, zo betoogde Verhagen in zijn speech. Dat leidt bij mij tot twee gedachten.

Ten eerste zou Verhagen gezien zijn uitspraak moeite moeten hebben met de kernwapens op Nederlands grondgebied. In Volkel liggen kernwapens die met F-16-gevechtsvliegtuigen moeten worden afgeworpen. Dat is een zeer ouderwetse methode die nu niet meer toepasbaar is. Verhagen moet nu pleiten die kerntaak af te stoten. Kernwapens de wereld uit, om te beginnen uit Nederland. Ten tweede zou de uitspraak van Verhagen moeten leiden tot het aan de orde stellen van de kernwapentaken van de NAVO op de top in Boekarest. Gezien die actualiteit heb ik deze week een motie ingediend die precies om dat laatste vraagt. “Nu is het moment om daarom te vragen”, hield ik de minister voor.

Helaas bleek Verhagen met zijn speech mooie woorden te hebben gesproken maar geen daden te willen leveren. Hij is niet eens bereid om het onderwerp aan de orde te stellen. “Het staat niet op de agenda en ik ga het er niet zomaar op plaatsen”, was zijn reactie. Zijn fraaie toespraak in Nederland was dus alleen maar bedoeld voor de bühne. Praatjes voor de vaak dus. Nederland wil een kernwapenvrije wereld, maar nu even niet.